Documenten verzamelen voor aangifte inkomstenbelasting

Overzicht benodigde documenten 

Voor je aangifte inkomstenbelasting heb je allerlei documenten en informatie nodig. Het is handig om op je computer een mapje belastingaangifte te maken. Dan kun je daarin alle digitale documenten bewaren. In die map kun je dan een onderverdeling maken per onderwerp. Je kan natuurlijk ook een ordner met tabbladen gebruiken.

Hieronder vind je een toelichting op alle onderwerpen. We helpen je met tips en advies. Wil je zeker weten dat je niets vergeet? Gebruik dan onze handige checklist (pdf). 

Persoonlijke gegevens

DigiD

Om de aangifte te kunnen openen in Mijn Belastingdienst heb je een DigiD nodig. Vraag je DigiD opnieuw aan als je je wachtwoord en gebruikersnaam bent vergeten. Het duurt een paar dagen tot je de nieuwe DigiD in huis hebt. Gebruik je de DigiD-app? Controleer dan ook op tijd of je de inlogcode hiervan nog weet.

Niets is vervelender dan dat je met de aangifte wilt beginnen, maar deze hierdoor niet eens kan openen. Vooral als er een vriend of familielid langskomt om je te helpen met de aangifte.

Let op. Sinds 1 oktober 2022 kun je niet meer inloggen met alleen je gebruikersnaam en wachtwoord. Je moet ook je telefoonnummer koppelen aan je DigiD. Of inloggen met de DigiD-app. Lees meer over het koppelen van je telefoonnummer aan je DigiD. Controleer op tijd of je nog kunt inloggen bij de Belastingdienst.

Denk ook aan je partner

Om samen aangifte te doen met je fiscaal partner heb je de DigiD-gegevens van jullie beiden nodig. Jullie moeten allebei inloggen. Anders loop je al snel vast nadat je begint met de gezamenlijke aangifte. 

Fiscale partners kunnen ook afzonderlijk van elkaar aangifte doen. Dan heb je elkaars DigiD niet nodig. Maar dat raden we af, omdat je dan al snel geld laat liggen (bij de verdeling).

Heb je nog geen DigiD? Vraag een DigiD aan.

BSN

Je hebt ook je burgerservicenummer (BSN) nodig. Dit staat onder andere op je rijbewijs, je paspoort en soms op je zorgverzekeringspas. Het gaat om een 9-cijferig nummer.

Als je een fiscale partner hebt, dan is ook zijn of haar burgerservicenummer (BSN) nodig voor het invullen van de aangifte. 

Rekeningnummer

Heb je een ander bankrekeningnummer, bijvoorbeeld omdat je een en/of-rekening had met je ex-partner? Geef je nieuwe bankrekeningnummer zo snel mogelijk door aan de Belastingdienst. 

Je kunt een wijziging van je rekeningnummer op verschillende manieren doorgeven. Telefonisch via de BelastingTelefoon, of online via Mijn Belastingdienst. Log in op Mijn Belastingdienst met je DigiD en ga naar het tabblad Geldzaken. Daar kun je je rekeningnummer opgeven of wijzigen.

Aangifte van vorig jaar

Om te beginnen stop je de aangifte van vorig jaar in je map. Die is van onschatbare waarde als je je aangifte invult. Het geeft meestal een goede inschatting van hoe de aangifte er dit jaar uit moet zien. Zeker als er geen wijzigingen zijn geweest in je persoonlijke situatie. Zoals het kopen van een huis, een scheiding, bereiken van de AOW-leeftijd en/of met pensioen gaan.

Werk/uitkeringen/pensioen

Bewaar de jaaropgave(n) die je ontvangt van je werkgever(s), uitkeringsinstantie(s) en/of pensioenuitkeringen. Je krijgt deze steeds vaker digitaal. De Belastingdienst heeft de benodigde gegevens hieruit al voor je ingevuld, maar doet dat niet altijd goed. Met behulp van de jaaropgaven kun je de gegevens van de Belastingdienst verbeteren of aanvullen.

Kun je geen jaaropgave vinden? Kijk dan op de laatste loonstrook van het jaar. Vaak staat daar alles al bij elkaar opgeteld en hoef je zelf niet te rekenen. Of tel alle salarisstroken per werkgever bij elkaar op. 

Reizen woon-werkverkeer

Je hebt recht op belastingaftrek voor woon-werkverkeer als je geen (volledige) reiskostenvergoeding van je baas krijgt. Maar alleen als je met het openbaar vervoer reist over een afstand van 10 kilometer of meer. En als je een openbaarvervoer- of reisverklaring van je werkgever hebt. Bij een reisverklaring moet je ook de plaatsbewijzen kunnen overhandigen als de inspecteur daarom vraagt.

Als je met een OV-chipkaart reist, kun je overzichten uitdraaien van de ritten tot 18 maanden terug. Je moet je dan wel vooraf aanmelden voor een OV-chipkaartaccount. Ook als de aanslag al is opgelegd, moet je een rittenoverzicht kunnen overhandigen. Anders kun je nog tot 2029 een navordering van onterecht ontvangen reisaftrek over 2023 krijgen. 

Huis

In deze rubriek bewaar je:

• Alle papieren die je van je hypotheekverstrekker krijgt, inclusief de datum waarop de lening gestart is.
• De WOZ-beschikking. Voor de aangifte over 2023, die je in 2024 doet, moet je de WOZ-waarde op (peildatum) 1 januari 2022 invullen. Die staat in de beschikking die je in 2023 van de gemeente kreeg. Soms staat de WOZ-waarde trouwens niet in een aparte WOZ-beschikking maar in de 'gecombineerde aanslag'. Je kunt de WOZ-waarde ook opvragen bij www.wozwaardeloket.nl.
• Het bedrag van de (eventueel) betaalde jaarlijkse erfpacht.
• Alle facturen en bonnetjes bij een verbouwing. Deze heb je nodig als je rente op de verbouwingslening wilt aftrekken. Of om te bewijzen dat je een belastingvrije gift van je ouders hebt gebruikt voor je eigen woning. Heb je geen lening hiervoor afgesloten of een schenking ontvangen? Dan hoef je de bonnetjes van de verbouwing niet te bewaren voor de Belastingdienst.
• De bewijzen voor alle aftrekbare uitgaven bij aankoop van een nieuwe woning. Deze kosten bij aankoop van je woning kun je allemaal aftrekken. 
• De leenovereenkomst en het eventuele aflossingsschema als je geld van je ouders leent voor de woning. Vraag of ze onze jaaropgaaf familiehypotheek invullen. Dan heb je alle gegevens bij de hand. 
• De gegevens van de kapitaalverzekering, als je een (bank)spaarhypotheek hebt.

Uitgaven voor pensioen

Bewaar in deze map de gegevens over een eventuele lijfrentepolis of bankspaar/beleggingsrekening. Zo heb je het betaalde bedrag in 2023 nodig. En het Uniform Pensioen Overzicht (UPO). Dat is het overzicht van je pensioenopbouw, dat je ontvangt van je pensioenfonds. Als je lijfrentepremies wilt aftrekken, heb je de factor 'A' van 2022 hieruit nodig. Dat is de aangroei van het pensioen.

Hoe je belasting kunt besparen met een lijfrente, lees je in ons artikel over de aftrekpost lijfrente.

Lees meer over wat er verandert door de nieuwe Pensioenwet.

Ziektekosten

Bewaar bonnetjes en facturen van je uitgaven die te maken hebben met een ziekte of handicap. Van jezelf of van je partner. Soms zijn ook de kosten voor ziekte van je kinderen en andere familieleden aftrekbaar. In dat geval houd je ook de kosten die je voor hen maakt bij.

Doe hier ook dieetbevestigingen bij en eventueel verwijzingen van de huisarts. Soms loont het zelfs om een rittenadministratie naar artsen en ziekenhuizen bij te houden. En van de parkeerkosten voor parkeren bij het ziekenhuis.

Check welke kosten rondom ziekte allemaal aftrekbaar zijn, want het zijn er vaak meer dan je denkt. Maar andersom zijn er waarschijnlijk ook kosten die je niet mag aftrekken terwijl je dat wel had verwacht. 

Alleen als het zin heeft

• Heb je in verhouding met je inkomen weinig zorgkosten, dan mag je geen zorgkosten aftrekken. Het heeft dan weinig zin om alles te verzamelen. De eerste €149 aan zorgkosten is nooit aftrekbaar. Als je een fiscale partner hebt is dat €298. Heb je een inkomen boven de €8603 per jaar? Het bedrag aan zorgkosten dat niet aftrekbaar is hangt dan af van je inkomen. Zo is voor een alleenstaande met een inkomen van €40.000 de eerste €660 aan zorgkosten niet aftrekbaar. De Belastingdienst noemt dit een ‘drempelbedrag’. Bereken je eigen drempel.
• Kosten die je vergoed krijgt zijn niet aftrekbaar. Zoals kosten die je zorgverzekering vergoedt. Daar kun je dus ook niets mee in de aangifte.

Giften

Giften zijn alleen aftrekbaar als je ze kunt onderbouwen door schriftelijke stukken. Zoals een overschrijving. Doe je een (fiscaal extra aantrekkelijke) periodieke gift, dan is daarvan geen notariële akte nodig. Een onderhandse akte is wel vereist. Je kunt daarvoor onze voorbeeldovereenkomst gebruiken of de modelovereenkomst van de Belastingdienst. Je weet dan zeker dat je de hele gift kunt aftrekken.

Alleen als het zin heeft

Giften zijn alleen aftrekbaar als je veel geeft (ongeveer 1%) in verhouding tot je belastbaar inkomen. Heb je een fiscale partner? Dan zijn giften tot ongeveer 1% van jullie gezamenlijke inkomsten niet aftrekbaar.

Alimentatie

Bewaar een overzicht van ontvangen of betaalde partneralimentatie. Ook advies- of advocaatkosten voor het krijgen of verhogen van partneralimentatie kun je misschien aftrekken. Vraag een rekening waarop dit wordt omschreven en bewaar die in de aangiftemap.

Sparen, beleggen en onroerend goed

Je krijgt van banken en beleggingsinstellingen jaaropgaven. Meestal zijn de benodigde gegevens daaruit al door de Belastingdienst ingevuld. Toch kun je deze jaaropgaven beter bewaren. Om te controleren of de vooraf ingevulde aangifte klopt. Let vooral op bij gezamenlijke bankrekening met iemand anders dan je partner. Bijvoorbeeld voor een ouder. Het vooraf invullen gaat dan nogal eens fout.

In de aangiftemap stop je ook de jaaroverzichten van rekeningen van je minderjarige kinderen. Eventueel de gegevens van buitenlandse (spaar)rekeningen. Verder bewaar je hier de WOZ-waarde van onroerende zaken die in box 3 worden belast, zoals een vakantiehuis. En eventueel de betaalde erfpacht daarvan.

Schulden

Bewaar de saldoverzichten en/of bewijzen van al je schulden, behalve die voor je huis. Die laatste bewaar je onder 'Huis'.

Toeslagen

Als je over 2022 te veel toeslagen hebt ontvangen, dan moet je die terugbetalen. Dat is een schuld die je op 1 januari 2023 mag opnemen in box 3, voor zover hij niet betaald was op 1 januari. Stop de terugvorderingsbeschikking dus in de aangiftemap. Het kan ook zijn dat je te veel ontvangen toeslagen over eerdere jaren nog niet helemaal hebt terugbetaald. Ook die mag je in box 3 opnemen.

Schuldendrempel

Je hebt in 2023 wel te maken met een schuldendrempel van €3400 (voor partners €6800). Dat betekent dat je geen schulden kunt aftrekken als je totale schulden onder dit bedrag blijven. Zijn je totale schulden hoger? Dan gaat het verschil van je totale schulden min het drempelbedrag van je belaste bezittingen in Box 3 af. 

Voorlopige aanslagen

Heb je in de afgelopen jaren een verzoek ingediend voor een voorlopige aanslag? Dan ontving je waarschijnlijk al een voorlopige aanslag over 2023. Heb je daarbij geld teruggekregen, bijvoorbeeld in verband met een aftrekpost? Dan moet dat bedrag worden verrekend met de aangifte. Dat geldt ook als je pas in 2023 of begin 2024 om een voorlopige aanslag over 2023 hebt gevraagd.

Het kan dat je een voorlopige aanslag ontving op initiatief van de Belastingdienst. De Belastingdienst verstuurde die, als ze van tevoren verwachtte dat je belasting moet bijbetalen over 2023. 

Check je voorlopige aanslag

Je voorlopige aanslagen worden meestal alvast door de Belastingdienst ingevuld in de aangifte. Maar daar sluipt wel eens een foutje in. Je doet er dan goed aan deze informatie zelf te corrigeren of aan te vullen. Doe je dit niet, dan doet de Belastingdienst dit alsnog. In de tussentijd reken je misschien ten onrechte op een teruggave die niet komt.