icon-menu logo_footer preds symbol-afrader symbol-bestekoop symbol-besteuittest

Nieuwe pensioenwet: wat verandert er?

Vanaf 1 juli 2023 is er een nieuwe pensioenwet. Nieuwe regels voor het enorme pensioenkapitaal dat we in Nederland hebben. Wat de gevolgen precies zijn, is nog lastig in te schatten. Maar we weten al wel dat je pensioenuitkering sneller zal stijgen of dalen. Wat verandert er en wat ga je ervan merken?
Carola van Dorp

Carola van Dorp   Expert belastingaangifteBijgewerkt op:15 december 2023

Mijn pensioenoverzicht

Pensioenstelsel wordt individueler 

Het nieuwe pensioenstelsel wordt individueler. Wat je inlegt in je pensioenregeling wordt ook voor jouw pensioenuitkering gebruikt. Dit klinkt heel logisch maar is in het huidige pensioenstelsel niet zo. Doordat iedereen voor zichzelf spaart, profiteer je van goede marktomstandigheden. Maar heb je ook last van de minder goede marktomstandigheden.

Hiermee bedoelen we het volgende: het geld dat je inlegt wordt belegd. Deze beleggingen kunnen het goed doen waardoor je uitkering (in de toekomst) wat hoger wordt. Maar de beleggingen kunnen ook minder waard worden en dan gaat je (toekomstige) uitkering wat omlaag.

Reserves 

Om te voorkomen dat je uitkering al te veel daalt, komen er in de meeste pensioenregelingen collectieve reserves. Die kunnen de pensioenfondsen gebruiken om de uitkering gelijk te houden. In goede tijden wordt er wat van je rendement gebruikt om deze reserves weer aan te vullen.

Wijzigingen gelden voor iedereen 

Iedereen met een pensioenregeling via een werkgever krijgt te maken met de nieuwe pensioenwet 2023. Dus ook als je al een pensioenuitkering ontvangt of als je maar net bent begonnen met werken. Ook kan het een pensioen zijn dat je al jaren geleden bij een vorige werkgever hebt opgebouwd. 

In dit filmpje van RTL worden de wijzigingen op een duidelijke manier toegelicht.

Geen pensioen opgebouwd

Heb je nooit via een werkgever pensioen opgebouwd? Bijvoorbeeld omdat je ondernemer bent of omdat je werkgever geen pensioenregeling had. Dan heb je op een andere manier te maken met de wetswijzigingen. Ook voor het zelf opbouwen van een pensioen via een lijfrente veranderen de regels door de nieuwe pensioenwet.

Pensioengerechtigden

Ook als je al met pensioen bent, krijg je te maken met de wijzigingen. Wel is het de bedoeling van alle partijen om de uitkeringen zoveel mogelijk gelijk te houden. Of liever nog, toe te laten nemen. Of dit ook lukt hangt af van de financiële situatie en het deelnemersbestand van het pensioenfonds.

Waarom weten we nog zo weinig? 

In de pensioenwet 2023 staan de kaders waar volgens de overheid een pensioenregeling aan moet voldoen. Maar de overheid regelt je pensioenregeling niet. Dat doen andere partijen. Denk aan de sociale partijen. Dit zijn de werkgevers- en werknemersorganisaties zoals de vakbonden. Of je werkgever die bijvoorbeeld advies vraagt bij een pensioenadviseur. Er zijn daarom veel verschillende pensioenregelingen en veel partijen die aan de slag moeten met de wetswijziging. Iedere regeling is daarom ook net even anders.

De verschillende partijen maken afspraken over hoe de nieuwe regeling eruit komt te zien. Wat er gebeurt met het pensioen dat je al hebt en wanneer de regeling ingaat. Dit is uiterlijk op 1 januari 2028. Alle afspraken die gemaakt worden, moeten binnen de wettelijke kaders vallen. Nu de pensioenwet definitief is, kunnen deze onderhandelingen gaan beginnen. De verwachting is dat je in de komende 2 jaar (digitale) brieven ontvangt met informatie over de wijzigingen.

Op de website 'Pensioen duidelijkheid' staat ook veel informatie.

Eerlijke verdeling 

In de meeste pensioenregelingen was voorheen de pot met geld van alle deelnemers van een pensioenregeling samen. Nu krijgt iedereen een individuele pensioenpot met een gezamenlijk reservepotje. Dat betekent dat het geld in de reservepot verdeeld moet worden. Sociale partijen en pensioenuitvoerders moeten ervoor zorgen dat dit eerlijk gebeurt. Als dit niet zo is, dan moet er gecompenseerd worden. Hierbij kijken ze niet naar individuele gevallen, maar naar groepen mensen met dezelfde leeftijd. 

Er zijn nu ook al pensioenregelingen waar iedereen een persoonlijke pensioenpot heeft. Dit is bijvoorbeeld het geval bij een beschikbare premieregeling. Ook deze regelingen krijgen te maken met de wijzigingen al zal dit beperkt zijn. Wel kan compensatie voor een groep werknemers nodig zijn.

Moet ik iets doen? 

Als individu heb je weinig zeggenschap over de veranderingen. Wil je echt iets doen, dan zou je je als vertegenwoordiger kunnen aansluiten in een verantwoordingsorgaan. Er zijn aparte organen voor werknemers en voor pensioengerechtigden. Kijk hiervoor op de website van je pensioenuitvoerder. Soms moet je wel goed zoeken. Zoek bijvoorbeeld op ‘invloed’. Dit is niet altijd mogelijk en er zijn maar beperkte plaatsen. Overweeg je dit te doen? Realiseer je dan wel dat kennis van het (nieuwe) pensioenstelsel wel verstandig is.

Je kunt ook lid worden van een vakbond die zich bezig houdt met de inhoud van je pensioenregeling. Vraag bijvoorbeeld bij je pensioenuitvoerder na welke vakbond dit is. En bekijk of je het eens bent met de wensen en standpunten van de vakbond over je pensioenregeling.

Informatie controleren

Controleer de informatie die je ontvangt van je pensioenuitvoerder. Kijk vooral goed naar de uitgangspunten van je regeling. Denk hierbij aan de hoogte van je salaris, parttimepercentage, wel of geen partner en datum indiensttreding. De hoogte van je pensioen is minder belangrijk. Deze verandert straks toch.

Ben je het niet eens met gegevens of met de regels van overgang van je huidige pensioen? Dien dan een klacht in bij je pensioenuitvoerder. Komen jullie er niet uit? Dan kun je terecht bij een nog op te zetten geschilleninstantie. Of leg je situatie voor aan de civiele rechter.

Kijk vooruit 

We raden aan om regelmatig te kijken wat je al aan pensioen en AOW hebt. Bij tegenvallende uitkomsten is het verstandig om in actie te komen. Zo kun je kijken of je je uitgaven kunt verlagen. Nu of in de toekomst. Of kun je ervoor kiezen om zelf aanvullend te sparen of beleggen. Dit kun je zelf doen of via een lijfrente. Een lijfrente is een pensioenregeling die je zelf regelt. En ook hierbij kun je kiezen voor sparen of beleggen.

Artikelen binnen Zelf belastingaangifte doen