Aftrekposten

Ziektekosten/specifieke zorgkosten

Bij deze aftrekpost gaat het om ziektekosten die niet gedekt zijn door de zorgverzekering. 

Je kunt deze kosten aftrekken voor:

• Jezelf.
• Je fiscale partner.
• Kinderen jonger dan 27 jaar.
• Je inwonende en zorgafhankelijke ouders, broers en zussen.
• Ernstig gehandicapte personen van 27 jaar of ouder die tot je huishouden horen.

Drempel

Alleen als je zorgkosten hoger zijn dan je persoonlijke drempelbedrag, zijn je zorgkosten aftrekbaar. De hoogte van deze drempel hangt af van je drempelinkomen. Dat is het inkomen in box 1, box 2 en box 3, vóór aftrek van de persoonsgebonden aftrekposten. Heb je over heel 2023 minder zorgkosten dan dit drempelbedrag, dan heeft het geen zin om alle kosten te omschrijven in de aangifte. Als je samen aangifte doet, neem dan het inkomen van jullie samen.

• Bereken je persoonlijke drempelbedrag over 2023 of je drempelbedrag over 2024.

In de aangifte kun je bij de zorgkosten zien hoe hoog de drempel in dat jaar voor jou is. Je vindt het onder het kopje ‘uitgaven’ en vink daarna het kopje zorgkosten aan. Daar kun je ook de kosten invullen.

Vergeten aftrekbare zorgkosten 

Lees meer over de aftrekpost zorgkosten. Je vindt er een overzicht van de kosten die vaak vergeten worden. En we hebben de kosten die je niet mag aftrekken op een rij gezet.

Lees meer over zorgkosten:

• Welke kosten mag ik aftrekken en op welke voorwaarden?
• Aftrekbare vervoerskosten bij bezoek aan een dokter of therapeut
• Aftrekbare vervoerskosten bij ziekenbezoek
• Aftrekbare vervoerskosten bij extra kilometers door ziekte, leefkilometers
• Hoe bereken ik de aftrekbare vervoerskosten?

Giften

Giften aan goede doelen zijn aftrekbaar. Dat geldt ook voor giften aan kerken en politieke partijen. Een gift is aftrekbaar als je aan de volgende voorwaarden voldoet: 

• Je doet de gift aan een Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI) of aan een steunstichting SBBI (Sociaal Belang Behartigende Instelling). Ga na of een goed doel een ANBI is.
• Je moet de gift schrijftelijk bewijzen met bankafschriften.

Drempel en maximum

Voor giften geldt een drempel. Geef je minder aan goede doelen dan het bedrag van de drempel, dan zijn je giften niet aftrekbaar. De niet-aftrekbare drempel is 1% van je drempelinkomen. Dit is het inkomen van de 3 boxen samen, vóór aftrek van persoonsgebonden aftrekposten. Als je samen aangifte doet, neem je het inkomen van jullie samen. De drempel is minimaal €60.

Er geldt ook een maximum. Je kunt maximaal 10% van je drempelinkomen aftrekken.

Verschillende soorten giften

Giften zijn er in verschillende varianten die soms ook extra aftrek opleveren zoals periodieke giften of culturele giften. Hoe je dit voordeel het best benut en wanneer een gift aftrekbaar is, leggen we je uit in het artikel 'Aftrekpost giften'. Je vindt daar informatie en tips over giften aan verenigingen en hoe je als vrijwilliger je vrijwilligersbijdrage aan een goed doel kunt schenken met belastingvoordeel.

Vrijgestelde schenkingen zijn niet aftrekbaar

We krijgen vaak de vraag of vrijgestelde schenkingen aan bijvoorbeeld je kinderen aftrekbaar zijn in de aangifte inkomstenbelasting. Dat zijn ze niet. Het woord 'vrijgesteld' slaat op de vrijstelling van de schenkbelasting. Niet op een vrijstelling in de aangifte inkomstenbelasting.

In je aangifte 

De giften vul je in je aangifte in onder het kopje ‘uitgaven’. Daarna vink je het vak je ‘giften aan’ aan. In het volgende scherm kun je zien hoe hoog de drempel voor jou is. In de aangifte wordt gevraagd of er sprake is van een periodieke of een culturele gift.

Lees meer over giften:

• Alle giften op een rij.
• Hoe bepaal je aan welk goed doel je wilt schenken?
• Alles over periodieke giften inclusief een voorbeeldovereenkomst.

Reiskosten: woon-werkverkeer

Reis je van en naar je werk met het openbaar vervoer? En krijg je geen of te weinig vergoeding van je werkgever? Waarschijnlijk kun je dan geld terugkrijgen voor de reiskosten als je aan de volgende voorwaarden voldoet.

• De afstand van het woon-werkverkeer is meer dan 10 kilometer
• Je gaat 1x per week of minimaal 40 dagen per jaar naar een vaste werkplek
• Je hebt een openbaarvervoerverklaring of reisverklaring .

Verklaring 

Reis je met een jaar- of maandabonnement? Dan stuurt de vervoerder de verklaring automatisch naar de Belastingdienst. Tenzij je met een dal voordeel abonnement van NS reist. Informeer dan bij de NS of een verklaring mogelijk is.

Heb je geen abonnement? Dan moet je een reisverklaring bij je werkgever aanvragen.

Hoogte aftrek 

Hoeveel voordeel je hebt, is afhankelijk van de reisafstand en het aantal reisdagen, maar kan oplopen tot €2354 (2023) of €2578 (2024)  per jaar. Meer informatie vind je in deze tabel.

In je aangifte 

In de aangifte via Mijn Belastingdienst vul je dan 'ja' in bij de vraag of je met het openbaar vervoer naar je werk reist. Je krijgt deze vraag na het invullen van je inkomen. Ontvang je een vergoeding van je werkgever? Dan moet je dit bedrag eraf halen.

Kosten voor je woning en hypotheekrente

Na het kopen van een eigen woning mag je in veel gevallen de rente van de lening voor de woning aftrekken. Maar ook verschillende kosten voor de aankoop van de woning of het afsluiten van de lening kun je aftrekken. We hebben ze op een rij gezet voor je in het artikel Eenmalige aftrekbare kosten aankoop woning.

Checklist huizenbezitters

Bekijk de belangrijkste aandachtspunten voor huizenbezitters in de checklist voor huizenbezitters. Hierin vind je informatie over verhuizen, verbouwen en andere bijzondere situaties voor je woning en de belasting.

Drempel

Voor de aftrek van de hypotheekrente geldt een drempel. Deze drempel is het eigenwoningforfait. Dit is een percentage van de waarde van je woning. Is de betaalde rente hoger dan het eigenwoningforfait? Dan is het meerdere je aftrekpost.

Je ziet deze drempel niet direct in je aangifte. Het eigenwoningforfait wordt automatisch berekend als je de gegevens over je woning invult. Bij de berekening van de belasting onder het kopje ‘overzicht belasting en premies’ kun je het bedrag terugvinden. Kijk onder 'inkomstenbelasting'. In het overzicht klik je onder inkomen ‘Box 1: werk en woning’ open. Vervolgens kies je bij eigen woning voor ‘bekijk’. Hier zie je de hoogte van het eigenwoningforfait.

In je aangifte

De hypotheekrente is vaak al voor een deel ingevuld. De bijkomende kosten zijn dat in elk geval niet. Je vult dit alles in onder het kopje ‘hypotheek en andere schulden’. Wil je meer informatie over de vragen uit de belastingaangifte inclusief toelichting en tips? Bekijk de vragen dan in het artikel Hypotheekvragen aangifte inkomstenbelasting.

Lees meer over kosten voor woning en hypotheekrente:

• Welke kosten zijn aftrekbaar bij de aankoop van een woning?
• Toelichting op de vragen uit je aangifte over de hypotheek
• Veelgestelde vragen over de hypotheek in de aangifte
• Alles over de familiehypotheek, inclusief jaaropgave familielening
• Familiehypotheek en vermogensbelasting
• Checklist voor huizenbezitters
• Belasting en eigen huis
• Belasting en vakantiehuis

Lijfrente/aanvullend pensioen

Spaar of beleg je zelf voor een extra pensioen? Dan levert je dit belastingvoordeel op. Je moet wel voldoen aan de voorwaarden. Zo moet je bijvoorbeeld een verzekering of een speciale bankrekening hebben.

Hoeveel je mag inleggen hangt af van je inkomen en hoeveel pensioen je eventueel via een werkgever opbouwt. De regels hiervoor zijn sinds 1 januari 2023 veranderd. En hierdoor kan bijna iedereen extra sparen voor zijn of haar pensioen.

We hebben de voorwaarde en de veranderingen in het artikel Aftrekpost lijfrente toegelicht.

In je aangifte 

Je vult het bedrag dat je betaald hebt aan je verzekering of bank in onder het kopje ‘uitgaven’. Vink daarna het vakje uitgaven voor lijfrente aan. Je mag alleen de bedragen aftrekken die je in het kalenderjaar betaald hebt. Deze aftrekpost is persoonlijk. Je kunt alleen het bedrag dat je voor jezelf hebt betaald aftrekken in je eigen aangifte.

Lees meer over lijfrente/pensioen:

• Aftrekpost lijfrente
• Beleggen voor je pensioen
• Hoe werkt pensioenbeleggen?
• Sparen voor je pensioen
• Veranderingen pensioen

Partneralimentatie

Partneralimentatie is een aftrekpost voor degene die hem betaalt. De partner die de alimentatie ontvangt, betaalt er juist belasting over in box 1. Ook alimentatie of een vergoeding aan iemand met wie je ongehuwd samenwoonde kan aftrekbaar zijn. Dat is zo als deze de alimentatienormen die rechters gebruiken niet overschrijdt.

Blijft je ex in jullie huis wonen?

Misschien woont je ex in een huis dat nog voor een deel van jou is? In de eerste 2 jaar blijft de hypotheekrente vaak wel aftrekbaar als partneralimentatie of als aftrekbare hypotheekrente. Je moet ook nog steeds het eigenwoningforfait opgeven over het deel van de woning dat je eigendom is.

Neem bij uit elkaar gaan de moeite om de regels echt goed door te nemen. Het komt heel vaak voor dat ex-partners geen van beiden rente kunnen aftrekken, omdat ze de regels niet goed hebben toegepast.

Blijf jij in het huis wonen? Of is de woning maar van 1 van jullie? Dan zijn de regels net weer anders. De Belastingdienst heeft alle opties in een overzicht uitgewerkt.

Na 2 jaar minder voordeel

Is de woning 2 jaar na je eigen vertrek uit de woning nog steeds je eigendom of voor een deel van jou? Dan wordt de belastingregeling van de ene op de andere dag een stuk onvoordeliger. Het is daarom aan te raden dat het huis voor de 2 jaar in de verkoop gaat of dat je ex hem overneemt.

Let op: kinderalimentatie kun je niet aftrekken in de belastingaangifte. 

In je aangifte 

Je vult ontvangen alimentatie in je aangifte in onder het kopje ‘inkomen’. Vink vervolgens het vakje ‘ontvangen alimentatie’ aan. Daarna vul je de vragen in over de woning en de hypotheekrente. Als het goed is, wordt dan de rente en het eigenwoningforfait op de juiste manier ingevuld. Vervolgens krijg je vragen over de hoogte van de alimentatie die je op andere manieren ontvangen hebt, zoals maandelijkse bedragen. Heb je kosten gemaakt voor je alimentatie? Dan kun je die hier ook opgeven.

Betaalde alimentatie

Als je alimentatie betaalt, vul je dit in onder het kopje ‘uitgaven’. Vervolgens vink je het vakje ‘uitgaven voor alimentatie aan een ex-partner’ aan. En vul je het bedrag en de gegevens in aan wie je de alimentatie betaald hebt.

Lees meer over scheiden:

• Belastingaangifte na een scheiding
• Checklist van de Belastingdienst over scheiden

Weekenduitgaven gehandicapten

Heb je een gehandicapt kind van 21 jaar of ouder die in een inrichting wordt verpleegd? Dan mag je meestal kosten aftrekken als je kind in de weekenden en vakanties bij je thuis komt. Dit geldt ook voor ernstig gehandicapte broers of zussen die je verzorgt.

Mentor of belangenbehartiger

Als je mentor of belangenbehartiger bent van een ernstig gehandicapt persoon mag je ook kosten voor de verzorging thuis of op een vakantieadres aftrekken.

Aftrekbare kosten

Je kunt in 2023 €12 (2024: €13) per dag thuis of op vakantie aftrekken. De haal- en brengdagen tellen ook mee. Ook mag je in 2023 €0,21 (2024: €0,23) per kilometer voor het halen en brengen met de auto aftrekken. Voor de afstand neem je altijd de kilometers van huis naar de zorginstelling. Niet naar het vakantieadres of een andere plek waar je geweest bent.

Tip. Hou als bewijs van de kilometers in een agenda of in excel bij wanneer de haal- en brengdagen waren. Zo kun je tijdens het invullen van de aangifte het aantal dagen en kilometers makkelijker uitrekenen.

In je aangifte 

Je kunt de kosten onder de uitgaven voor tijdelijke verblijf thuis van een gehandicapte aftrekken. Deze vind je onder het kopje ‘uitgaven’ in je aangifte. Kijk wel goed waar de aftrek het meeste voordeel oplevert. Kosten voor het halen en brengen kun je ook als zorgkosten aftrekken. Beide mag niet. Je moet een keuze maken. Ontvangen vergoedingen voor deze kosten moet je eraf halen.

Let op: De Belastingdienst weigert de aftrekpost wel eens als de persoon met een handicap zelf veel spaargeld heeft of een behoorlijk inkomen. Het kan helpen om dan een bezwaarschrift te sturen. Verwijs daarin naar deze brief van de Tweede Kamer (onder 'Weekenduitgaven voor gehandicapten').

Studiekosten

Sinds 2022 bestaat de aftrekpost voor studiekosten niet meer. 

Aftrekposten en je belastingaangifte

De hypotheekrente staat vaak al vooraf ingevuld in je aangifte, maar andere aftrekposten niet. Bekijk of er aftrekposten voor jou zijn. Als dat zo is, doe dan aangifte via Mijn Belastingdienst. De aangifte-app kun je hiervoor niet gebruiken, omdat je hierin de aftrekbare kosten niet kwijt kunt.

Bewijzen van je aftrekposten hoef je niet mee te sturen, maar de Belastingdienst kan er wel om vragen. Bewaar deze daarom goed. 

Tip. Download of print je bankafschriften met afschrijvingen van je zorgkosten. Dan hoef je deze niet achteraf bij de bank op te vragen.

Belastingvoordeel 

Je mag de aftrekposten niet aftrekken van het totale belastingbedrag dat je moet betalen. Je trekt ze af van je belastbare inkomen (in box 1). Dit betekent dat een aftrekpost van €1000 je helaas nooit €1000 in je portemonnee oplevert. Hoeveel geld je er wél mee bespaart, hangt af van je belastingtarief in box 1.

Hoeveel belastingvoordeel je krijgt en waar je op moet letten, leggen we uit in het artikel ‘Hoeveel belastingvoordeel heb je bij een aftrekpost’.

Samen aangifte doen 

Als je samen aangifte moet doen, dan heb je het voordeel dat je veel van de aftrekposten kunt verdelen tussen jullie. Zo kun je soms een groter belastingvoordeel halen. Maar soms is het ook een nadeel. Bij een aantal aftrekposten wordt dan ook de drempel hoger. Dit is afhankelijk van het inkomen van jullie beiden.

Alleen aangifte doen lijkt dan slimmer. Helaas kan dit in de meeste gevallen niet. Als je verplicht elkaars fiscale partner bent, worden voor de hoogte van de drempel toch beide inkomens meegeteld. Zelfs als je ervoor kiest om apart aangifte te doen.

Lees meer over: Wanneer ben je elkaars fiscale partner?

Aftrekpost vergeten 

Ben je in een oude belastingaangifte een aftrekpost vergeten? Geen probleem. Je kunt deze fout tot 5 jaar terug herstellen. In 2024 kun je alsnog een aftrekpost uit 2019 terugvragen. Hoe je dit doet lees in het artikel 'Hoeveel belastingvoordeel heb je bij een aftrekpost’.