Aflossingsvrije hypotheek: einddatum nadert

Aflossingsvrije hypotheek populair

De aflossingsvrije hypotheek was heel lang enorm populair door de lage maandlasten én maximale renteaftrek. Na 2011 mochten nieuwe hypotheken nog maar voor de helft aflossingsvrij zijn.

Dit veranderde vanaf 2013. Sindsdien moet je een nieuwe hypotheek in 30 jaar volledig lineair of annuïtair aflossen voor renteaftrek. Voor bestaande aflossingsvrije en (bank)spaarhypotheken bleef de renteaftrek wel gelden.

Van de totale Nederlandse hypotheekschuld bestaat nog altijd meer dan de helft uit leningen waarop niet jaarlijks wordt afgelost. Zo becijferde De Nederlandsche Bank (DNB). De toezichthouder maakt zich hier zorgen over. In hoeverre is dat terecht?

Problemen bij naderende einddatum? 

• Een mogelijk probleem is de standaardlooptijd van 30 jaar. Voor veel woningbezitters komt de einddatum van de aflossingsvrije hypotheek steeds dichterbij. Banken kunnen de nog openstaande schuld op de einddatum in 1 keer opeisen. Dat kan betekenen dat je gedwongen bent je huis te verkopen. Dat komt nu zelden voor. 
• Een ander probleem is de renteaftrek. Die werd in 2001 gemaximeerd op 30 jaar. In 2031 vervalt voor veel woningbezitters de renteaftrek, waardoor de maandlasten omhoog gaan.
• Daar komt nog bij dat het inkomen vaak omlaag gaat als woningbezitters met pensioen gaan. Bij een laag pensioeninkomen kan het lastig zijn om de maandelijkse hypotheekrente te blijven betalen. 
• De Europese Centrale Bank wil het aflossingsvrij lenen in Nederland beperken. Volgens hypotheekexperts is de kans groot dat het de komende jaren lastiger en duurder wordt om aflossingsvrij te lenen. 

Heb ík een probleem?

Die kans is nu niet zo groot. De meeste banken zijn bereid een aflossingsvrije hypotheek te verlengen. De regels hiervoor verschillen, maar in het algemeen geldt:

• Je moet de werkelijke lasten van je hypotheek aantoonbaar kunnen betalen. De bank kijkt hiervoor vooral naar het (toekomstige) pensioeninkomen en de hoogte van de rente op dat moment. 
  Bij een aflossingsvrije hypotheek bestaan de werkelijke lasten alleen uit de rente over het openstaande saldo. Bij een rente van 4% en een hoofdsom van €100.000 zijn de werkelijke lasten €333 per maand.
• Het resterende aflossingsvrije deel van de hypotheek mag meestal niet hoger zijn dan 50% van de woningwaarde. Die woningwaarde kan zijn gestegen, waardoor er een groter bedrag aflossingsvrij mag blijven.
  Een gestegen woningwaarde moet je zelf aantonen met de WOZ-beschikking of een taxatierapport. Het deel dat boven de 50% uitkomt, moet je aflossen met een annuïtaire of lineaire hypotheek.

Wat doet mijn bank op de einddatum?

Een groot aantal aanbieders is bereid om op de einddatum een aflossingsvrije hypotheek te verlengen. Je aanvraag wordt alleen goedgekeurd als de schuld past bij de waarde van de woning en je inkomen op dat moment. 

De volgende scenario's komen voor:

• De aflossingsvrije hypotheek heeft geen einddatum en loopt dus ongewijzigd door. Dit geldt alleen voor een aflossingsvrije hypotheek bij de Rabobank die vóór 2023 is afgesloten. Die heeft geen einddatum.  
• De aflossingsvrije hypotheek kan worden verlengd. 
• Er moet een nieuwe hypotheek worden afgesloten. Je moet dan opnieuw naar de notaris.

Wat moet ik nu doen?

• Onderzoek of laat je adviseren of je de aflossingsvrije hypotheek ook na de einddatum kunt betalen. Onze samenwerkingspartner en online hypotheekadviseur Frits heeft speciaal hiervoor een online rekenprogramma.
• Bedenk of er persoonlijke omstandigheden zijn die invloed hebben op je financiële situatie. Misschien verwacht je binnen enkele jaren een erfenis. Of heb je plannen om je huis te verkopen ruim voor de einddatum. Met de erfenis of verkoopopbrengst kun je de aflossingsvrije hypotheek misschien ook (deels) aflossen.
• Verlengt jouw geldverstrekker een aflossingsvrije hypotheek op de einddatum tegen ongunstige voorwaarden? Onderzoek dan of je vóór die tijd de hypotheek over kunt sluiten naar een andere geldverstrekker met gunstigere spelregels.
• Bekijk of je alsnog kunt aflossen tot in ieder geval 50% van de woningwaarde. Jaarlijks mag je 10 tot 20% van de oorspronkelijke hoofdsom boetevrij aflossen. Heb je hiervoor niet genoeg discipline? Zet dan de aflossingsvrije hypotheek deels om naar een annuïtaire of lineaire hypotheek. Bij dit laatste krijg je te maken met kosten.