Je cv-ketel afstellen
Christiaan Doolaard Expert cv-ketelsBijgewerkt op:6 mei 2024
Ecostand in plaats van comfortstand
Een installateur stelt een cv-ketel vaak zonder te vragen in op de comfortstand. Dan houdt de ketel de warmtewisselaar warm, om op elk moment warm water te kunnen leveren. Je kunt energie en geld besparen door de ecostand in te stellen. Meestal is dit een simpele actie via de display van de ketel. Of vraag het je installateur.
Met de ecostand duurt het na een nacht slapen een beetje langer voordat de warme kraan heet wordt. Er loopt dan iets meer water weg. Maar voor het milieu en je portemonnee is dit veel beter dan het extra gasverbruik van de comfortstand.
Bespaar gas en geld
Gemiddeld bespaar je zo'n 10 à 20 kuub gas per jaar door het instellen van de ecostand. Dit kan iets minder of (veel) meer zijn, dat hangt af van je leefstijl en je cv-ketel. Kijk je naar de tijd dat je cv-ketel meegaat, dan gaat dit al gauw over 250 kuub gas. Dat komt neer op honderden euro's.
Sommige ketels hebben een 'slimme' stand die tussen de eco- en comfortstand in zit. De ketel houdt de warmtewisselaar dan alleen warm op tijden dat je regelmatig warm water gebruikt. Die 'slimme' stand werkt daarom alleen goed als je een regelmatig leven leidt.
Aanvoertemperatuur verlagen
Wat levert het op?
Als je de aanvoertemperatuur verlaagt, kun je nog veel meer gas en kosten besparen dan met de ecostand. Maar de tips zitten elkaar niet in de weg. Je kunt ze dus allebei toepassen. De lagere aanvoertemperatuur levert je een besparing van rond de 100 kuub gas per jaar op als je nog een aan-uit thermostaat hebt. Met de huidige gasprijzen (prijspeil 2024) bespaar je zo'n €2000 over de levensduur van de ketel.
Wat moet je hiervoor doen?
Via de display van de cv-ketel verlaag je de maximale 'aanvoertemperatuur' van het verwarmingswater tot bijvoorbeeld 50⁰C. Deze instelling van de ketel staat vaak onnodig hoog.
Hoe zit dat?
De maximale aanvoertemperatuur regelt hoe heet het cv-water is als de ketel op hoog vermogen draait om een koud huis op te warmen. Vaak is de ingestelde aanvoertemperatuur bijvoorbeeld 80⁰C. Dat zorgt voor een hoge 'retourtemperatuur', water dat heet bij de ketel terugkomt. Daardoor werkt het hoog-rendementsprincipe niet. En verbruik je zo'n 10% meer energie.
Handig weetje
Ga eens buiten staan als het koud is. Zie je een flinke witte rookwolk boven je afvoerpijp? Dan zit er veel waterdamp in de afvoergassen van je ketel. Er condenseert dan weinig of geen water en de ketel werkt niet met maximaal rendement. Dit is oké als het 's ochtends is, bij het opwarmen vanuit koude toestand, of als net iemand een douche neemt. Maar zie je witte rook terwijl de ketel gewoon je huis op temperatuur houdt? Dan verspil je energie.
Aanvoertemperatuur regelen
De aanvoertemperatuur regel je normaal gesproken in het displaymenu van de ketel. Bij een lagere instelling komt het huis 's ochtends langzamer op temperatuur. De radiatoren worden minder heet. Zoek naar een goede middenweg tussen snelheid en zuinigheid. Midden in de winter kun je de aanvoertemperatuur als het nodig is tijdelijk hoger zetten dan in het voorjaar en de herfst.
Het verlagen van de aanvoertemperatuur is ook een perfecte test of je woning al geschikt is voor een hybride warmtepomp.
Standaardinstellingen vaak te hoog
Vertrouw niet op de standaardinstellingen van een installateur. Installatiebedrijven krijgen liever geen telefoontjes over huizen die traag opwarmen. Voor de zekerheid stellen ze dus alles extra hoog in. Zij hoeven je energierekening niet te betalen. Ook zijn veel installateurs opgeleid in een tijd dat huizen minder goed geïsoleerd waren en ketels dus harder moesten werken.
Heb je geen modulerende thermostaat, zet dan de aanvoertemperatuur lager.
Meer informatie over de '50-graden test' en stappenplan op de site van Natuur & Milieu. Instructies over het instellen per type cv-ketel staan bij Milieu Centraal.
Voordelen van deze bespaartip:
- Heel makkelijk zelf uit te voeren.
- (Meer dan) €200 per jaar besparing.
- Minder gasverbruik, minder CO2-uitstoot.
- Je komt te weten of je huis geschikt is voor een hybride warmtepomp.
- Gelijkmatiger kamertemperatuur en een stiller cv-systeem.
- Je brandt je niet meer aan te hete radiatoren.
- De lucht in huis wordt schoner. Door hete radiatoren ontstaat namelijk 'stofschroei', wat slecht is voor de luchtkwaliteit.
Nadeel van deze bespaartip
In de winter kan het bij een niet zo goed geïsoleerd huis 's ochtends lang duren voor je huis aangenaam warm is. Pas de tip dan alleen in het voor- en najaar toe. Of, veel beter nog: verbeter de isolatie van je woning.
Pomp en tapwater
De temperatuur van het tapwater kun je ook lager instellen voor het besparen van energie. Maar pas op: vanwege het risico op een legionellabesmetting is het niet slim de warmwatertemperatuur lager te zetten dan 60⁰C.
Let op: dat geldt niet voor de tips hierboven over de aanvoertemperatuur van de verwarming. Die kan zonder risico naar 50⁰C of zelfs lager.
Ook kun je soms stroom besparen door de pompinstelling lager te (laten) zetten. Maar de nieuwste ketels hebben modulerende pompen, die de draaisnelheid zelf aanpassen aan de warmteafgifte van de radiatoren. Dan hoef je de pompsnelheid niet in te stellen.
Niet vergeten: waterzijdig inregelen
Waterzijdig inregelen van je hele verwarmingssysteem is heel belangrijk om geen energie te verspillen. Dit betekent dat de hoeveelheid water die naar elke radiator gaat, wordt afgestemd op de warmtevraag in een ruimte.
Vraag de installeur hiernaar als dit nog nooit is gedaan. Of doe het zelf met een speciale inregelset. Dit is namelijk geen instelling van de ketel zelf.