Vermogensbelasting over je beleggingen verlagen?

Regels vermogensbelasting

Met de nieuwe wetgeving voor de vermogensrendementsheffing is de spaartaks een nieuwe fase ingegaan. Spaargeld wordt nu tegen een laag percentage belast (verwachting 2024 1,03%). De andere bezittingen kennen wel een veel hoger fictief rendement (6,04%). Deze fictieve opbrengst wordt na correctie van het belastingvrije vermogen, belast tegen 36% in 2024. 

Inmiddels is deze 'nieuwe' wetgeving alweer achterhaalt door een uitspraak van de rechter. Volgens de rechter moet de Belastingdienst het werkelijke rendement belasten. Lees er alles over in het artikel: 'Rechtzaak box 3'. 

Peildatum omzeilen

Door dit verschil in belasting lijkt het interessant om vlak voor 1 januari je beleggingen te verkopen. En deze na 1 januari weer aan te kopen. Hierdoor heb je meer spaargeld op de peildatum en verlaag je je box 3 heffing. Helaas gaat dit niet zomaar. De Belastingdienst heeft deze truc voorzien en aanvullende wetgeving bedacht om verschuiven van vermogen tegen te gaan.

Arbitrageperiode

Het ver- en aankopen van je beleggingen binnen 3 maanden rondom 1 januari ziet de Belastingdienst als het ontwijken van belasting. Deze 3 maanden is de zogenoemde arbitrageperiode. Verkoop je je beleggingen op 15 december 2023 en koop je op 16 februari 2024 weer aandelen? Dan valt dit binnen de periode van 3 maanden. De Belastingdienst zal je vermogen toch als overige bezittingen belasten.

Wil je de arbitrageperiode ontlopen? Dan moet er meer dan 3 maanden tussen je aan- en verkoopmoment zitten.

Zakelijk handelen

Een andere uitzondering is de zakelijke transactie. Handel je binnen 3 maanden en is dit een zakelijke transactie? Dan is er geen sprake van belastingontwijking. Maar wanneer is transactie zakelijk? Handel je regelmatig op de beurs? En stegen de koersen in december? Dan kan het een reguliere transactie voor je zijn. Zeker als de koersen weer flink gedaald zijn als je aankoopt in februari. Is dit je enige transactie? Dan lijkt het zakelijk motief lastiger te onderbouwen.

Andere investeringsplannen

Het vrijmaken van geld voor een andere bestemming kan ook een vorm van zakelijk handelen zijn. Bijvoorbeeld omdat je van plan bent om een grote aankoop of andere investering te doen. Denk aan een auto, (beleggings)pand of garagebox. Als deze plannen toch niet doorgaan, is het niet gek als je het geld weer investeert in beleggingen. In deze periode kan toevallig de peildatum van 1 januari liggen. Deze plannen moet je kunnen onderbouwen met bewijzen. Alleen zeggen dat je het wilde doen is naar verwachting niet genoeg.

Rechtszaken

Of een transactie zakelijk is, is heel persoonlijk. En een algemeen antwoord is dan ook niet mogelijk. Wij verwachten in de toekomst discussies tussen de Belastingdienst en consument over wat zakelijk handelen is. Dit zal mogelijk leiden tot rechtszaken. De rechter moet dan de kaders van het zakelijk handelen gaan bepalen. Het kan jaren duren voordat hier duidelijkheid over is.

Geldt ook voor schulden

De regels gelden niet alleen voor het omzetten van overige bezittingen naar spaargeld, maar ook als je bewust extra schulden aangaat. Ook hier geldt weer dat het doel omzeilen van het hoge fictieve rendement moet zijn. De verwachting is dat veel consumenten dit niet snel zullen doen.

Maar als je een eigen onderneming hebt, dan kun je dit gemakkelijker regelen. Denk aan een eigen BV, Ook hiervoor geldt dat je dan valt onder een wetgeving. Daarbij moet er minimaal 3 maanden tussen het aangaan en aflossen van de schuld zitten.

Gevolgen binnen arbitrageperiode handelen

Heb je (per ongeluk) toch binnen de periode van 3 maanden rondom 1 januari aandelen verkocht en weer aangekocht? Dan moet je in je aangifte de bedragen corrigeren. Het bedrag van de verkoop van je aandelen of andere bezittingen moet je dan alsnog optellen bij je overige bezittingen. En het saldo van het spaargeld met dit bedrag verlagen.

Controle Belastingdienst

De Belastingdienst mag handhaven op deze belastingontwijking. Maar de vraag is hoe dit wordt gecontroleerd? In je aangifte geef je alleen het saldo op 1 januari door. En niet de bedragen 3 maanden ervoor of 3 maanden erna. Heb je wel binnen 3 maanden rondom 1 januari aandelen verkocht en na 1 januari weer aangekocht? Dan gaat het vooral op basis van goed vertrouwen dat je dit zelf in de aangifte corrigeert.

Vermoed de Belastingdienst dat je toch binnen de arbitrageperiode gehandeld hebt? Dan kan de inspecteur vragen stellen. Dit zal telefonisch of per brief zijn. Het kan een brief zijn waarin ze aangeven dat ze af willen wijken van je aangifte. Je kunt dan altijd hierop reageren als jij denkt dat het niet terecht is.

De verwachting is dat de Belastingdienst in de aangifte over 2024 hier aanvullende vragen over gaat stellen.

Aandelen verkocht in oktober, november, december

Heb je je aandelen verkocht omdat je wilt stoppen met beleggen? Of omdat ze bijvoorbeeld alleen maar verlies gaven? Dan is er niets aan de hand. Dat is een zakelijk motief. Koop je uiteindelijk binnen 3 maanden toch weer andere beleggingen, bijvoorbeeld omdat je dat advies hebt gekregen van een beleggingsadviseur. Ook dan is er niets aan de hand. Zolang je maar kunt onderbouwen waarom je de keuzes gemaakt hebt. En het antwoord op de vraag waarom je de aandelen verkocht hebt. Anders is dan: 'Een hoger spaarsaldo om minder belasting te betalen'.

Mislopen beleggingsrendement

Of het tijdelijk verkopen van je beleggingen je iets oplevert, hangt vooral af van beleggingsresultaat. En de uiteindelijke rendementspercentages in je aangifte. Hierbij gaat het om het gemiste rendement door koersschommelingen. Maar ook om de kosten van de aan- en verkoop van een (deel) van je beleggingsportefeuille. Bekijk goed wat de gevolgen voor je beleggingen zijn voor je tot verkoop over gaat. De kosten zijn heel verschillend per beleggingsproduct. 

Risico's omzeilen peildatum

Beleggen doe je meestal voor de lange termijn. Het verkopen en weer aankopen van je beleggingen binnen een aantal maanden kan leiden tot ongewenste gevolgen voor het rendement op lange termijn. Het is op een dergelijke korte termijn niet in te schatten wat de ontwikkelingen in de markt zullen zijn. Bedenk goed of het besparen van belasting door ver- en aankoop van je portefeuille je lange termijndoel niet in gevaar brengt. Uit onderzoeken blijkt dat het 'timen' van de markt op lange termijn een negatief effect heeft op het te behalen rendement. Wij vinden het ‘timen’ alleen voor fiscale redenen geen verstandige optie.

Werkelijk rendement

Na de uitspraak van de rechter om het werkelijke rendement te belasten komt er een nieuw vraagstuk bij. Het 'timen' van de hoogte van je beleggingen wordt nog lastiger. Bij een slecht beleggingsjaar is de kans groter dat het werkelijke rendement de laagste belasting oplevert. Maar in een goed beleggingsjaar is belasten tegen het fictieve rendement aantrekkelijker. In alle gevallen blijft het de vraag hoe groot het gemis aan rendement is tijdens de verkoop van de beleggingen.

Voorbeelden

Om een indruk te geven of het verkopen en aankopen belastingvoordeel oplevert, hebben we een aantal mogelijkheden uitgewerkt. Deze voorbeelden zijn gebaseerd op aannames. Het werkelijke resultaat zal voor iedereen anders uitpakken. Het is vooral bedoeld om te laten zien wat erbij komt kijken.

In de voorbeelden zit steeds een periode van 4 maanden tussen de verkoop en de aankoop van de beleggingen. Hierdoor wordt voldaan aan de wetgeving rondom de arbitrageperiode. Voor toelichting over de berekening van de box 3 heffing kun je terecht op onze pagina: 'Wat is vermogensbelasting?'. De berekeningen zijn gemaakt via de rekentools van Berekenhet.nl. Let op. De berekeningen van de belasting zijn op basis van voorlopige rendementen. Deze worden pas begin 2025 definitief.

Uit de voorbeelden blijkt dat bij een goede rente in de tussenliggende periode het schuiven van vermogen aantrekkelijk is. In alle voorbeelden worden in april de aandelen weer aangekocht en is de koers in de tussentijd gestegen. Bij een dalende koers is het voordeel zelfs nog iets groter. We raden wel aan om goed te overleggen met je adviseur of zelf te bekijken of het verstandig is om de aandelen steeds tussentijds te verkopen voor je doelstellingen op de lange termijn.