Blog: 'Wasmachine laten draaien op je eigen zonnestroom'

Maarten Staats is cum laude afgestudeerd in Energiewetenschappen aan de Universiteit Utrecht. Hij werkt bij Merosch, een adviesbureau dat is gespecialiseerd in duurzame projecten in de gebouwde omgeving. Zijn werk bestaat uit het technisch en financieel mogelijk maken van energieleverende woningen en scholen.

Zonnepanelen komen op steeds meer daken in Nederland te liggen. Hierdoor krijgen veel huishoudens steeds duurzamere stroom. De duurzaamste stroom die je kunt krijgen komt direct van je eigen zonnepanelen. Een gemiddeld huishouden gebruikt echter rond de 30% van de geproduceerde zonnestroom direct (het zogenaamde 'eigen gebruik'), terwijl ongeveer 70% aan het elektriciteitsnet wordt teruggeleverd. Door meer gebruik te maken van zonne-energie tijdens uren waarin de zon schijnt, kunnen huishoudens nog duurzamer omgaan met hun energie. Maar hoe doe je dat? En hoeveel van je eigen zonnestroom is eigenlijk direct te gebruiken?

Een slimme wasmachine

Mogelijk heb je het al eens langs horen komen: in de toekomst hebben we allemaal een slimme wasmachine die pas gaat draaien als er veel zonnestroom beschikbaar is. Dit is een mooi concept, je wasmachine laten draaien op je eigen zonnestroom! Dit concept wordt 'vraagsturing' genoemd: het veranderen van de vraag afhankelijk van het aanbod van energie. En dat is nu al mogelijk. Er zijn al aanbieders op de markt die apparaten verkopen om je wasmachine 'slim' te maken. Maar zorgt dat nou echt voor een grote sprong in eigen gebruik van je zonnestroom?

Energiegebruik in huis lastig te sturen

Als je gaat kijken naar het elektriciteitsgebruik van huishoudens valt op dat veel gebruik lastig te 'sturen' is. De elektriciteit die je bijvoorbeeld gebruikt voor koken, computeren, televisie kijken en verlichting is erg afhankelijk van het tijdstip. Als je daar elektriciteit voor nodig hebt, kun je niet wachten tot er genoeg zonnestroom uit je panelen komt.

Voor vraagsturing zijn 3 apparaten wel interessant: de wasmachine, de droger en de vaatwasmachine. In principe kun je deze apparaten altijd proberen aan te zetten rond het middaguur, of als je ziet dat de zon goed schijnt. Met voorschakelapparaten kun je de wasmachine, droger en vaatwasmachine ook automatisch aan laten gaan bij veel zonnestroom. Je moet dan natuurlijk wel 's ochtends zorgen dat deze apparaten gevuld zijn met was of vaat.

Wat levert het op? 

Maar wat levert dat nou op? Opleveren is hier eigenlijk niet het goede woord. Onder de salderingsregeling maakt het namelijk niet uit of je je eigen zonnestroom direct gebruikt of teruglevert, voor de afrekening is het gelijk. Maar het kan ook gewoon leuk zijn om je witgoed met je eigen zonnestroom te laten draaien. Voor het totale plaatje zal het niet veel verschil maken: je eigen gebruikspercentage zal van 30% naar maximaal 35% gaan bij vraagsturing met alle 3 de apparaten. Dit komt voornamelijk omdat bijvoorbeeld de wasmachine en droger door veel mensen nu ook al rond het middaguur gebruikt worden. In dat opzicht kunnen we het beter hebben over de slimme vaatwasser dan de slimme wasmachine: veel mensen gebruiken de vaatwasser nu 's avonds en gebruiken daarmee geen eigen zonnestroom. Voor de mensen die een vaatwasser hebben is dat dan ook het beste apparaat om in te zetten voor het verhogen van het eigen gebruik van je zonnestroom.

Maar hoe dan wel?

Met vraagsturing in huishoudens ga je dus geen grote stappen behalen om die 30% omhoog te krijgen. Het kan wel een leuke en gratis manier zijn om toch iets te doen aan je energieverbruik. Voor écht grote stappen moet je waarschijnlijk over naar een soort van opslag, bijvoorbeeld in batterijen. Hier komen heel andere vraagstukken bij kijken zoals aanschafkosten, milieuaspecten en opslagverliezen. In vergelijking daarmee is vraagsturing veel simpeler. Maar lokale opslag kan dus wél leiden tot een grote verhoging van het eigen gebruik van je zonnestroom.

Lees meer blogs in deze serie:

• Bart Mossink: 'Onderzoek je leverancier voordat je zonnepanelen koopt'
• Wim Sinke: 'Zonnestroom, volume door verleiding'
• Maarten Staats: Onafhankelijker van het elektriciteitsnet met de thuisbatterij?
• Blog: Theo Elfrink: de lat ligt hoog bij installatie zonnepanelen

Lees meer:

• De salderingsregeling: verdienen aan teruggeleverde zonnestroom
• Zonnepanelen: zonne-energie opwekken