Lootboxes: manipulatie en misleiding in videogames

Lootboxes in games onderzocht

De Noorse Consumentenbond onderzocht lootboxes in de games FIFA 22 en Raid: Shadow Legends. De bond concludeert dat gamemakers spelers met psychologische trucs verleiden om lootboxes te kopen. Ze stoppen aflopende timers in games en laten heel vaak winnaars van gewilde lootboxes in beeld. Het is onduidelijk wat je precies kunt winnen als je een lootbox koopt én hoeveel geld dat kost.

Manipulatief – zeker voor kinderen

Het hele idee achter lootboxes is ondoorzichtig en lijkt op gokken. Je weet niet wat je koopt. Zeker voor kinderen is de verleiding groot als ze een extraatje in de game kunnen ‘winnen’. Terwijl die winkans heel erg klein is. Zij kunnen de risico’s nog niet inschatten, of begrijpen niet dat lootboxes misleidend kunnen zijn.

Aggressieve marketing in games

Games gebruiken agressieve marketing met veel advertenties en een groot aanbod extra pakketten in de game. Alles om maar zoveel mogelijk geld te verdienen. In 2020 leverden lootboxes de game-industrie maar liefst 15 miljard dollar op.

In-game valuta ondoorzichtig

In veel games betaal je lootboxes met speciale valuta die bij het spel hoort. Hierdoor weet je niet precies hoeveel je betaalt. En het is extra verwarrend omdat je wel écht geld nodig hebt om virtueel geld te kopen. Nergens vind je een overzicht van hoeveel geld je nu echt hebt uitgegeven.

Betere bescherming tegen lootboxes

Uit onderzoek onder 600 ouders van kinderen van 8 tot 18 jaar blijkt dat vrijwel alle kinderen gamen (93%). Meer dan de helft van de ouders zegt dat hun kinderen wel eens lootboxes zijn tegengekomen. Populaire spellen die zij noemen zijn Fortnite, Roblox en FIFA.

Kinderen hopen op nieuwe outfits of skins, nieuwe wapens of nieuwe karakters. Een kwart van de kinderen die een lootbox in een game is tegengekomen, voelde zich verplicht om hem te kopen.

Driekwart van de ouders vindt dat kinderen jonger dan 18 jaar beter beschermd moeten worden tegen lootboxes. Tweederde vindt zelfs dat ze verboden moeten worden. Het belangrijkst vinden ouders dat bij in-game aankopen altijd de echte prijs in euro’s vermeld moet worden.

Oproep consumentenorganisaties

De Consumentenbond roept samen met veel andere Europese organisaties op tot regulering. We willen dat alle spelers, jong en oud, beschermd worden tegen de verleidelijke manier waarop gamemaker lootboxes presenteren. Daarom pleiten we voor:

• Een verbod op bedrieglijk ontwerp van lootboxes.
• Extra bescherming voor kinderen: games voor kinderen mogen geen lootboxes en geen ‘pay-to-win-mechanismes’ bevatten.
• Transparantie over de werkelijke kosten, weergegeven in euro’s.

Wat kun je als ouder zelf doen?

Van alle kinderen die een lootbox kochten, had een grote meerderheid (82%) dit besproken met hun ouders. Gelukkig, want dit zijn de belangrijkste zaken die je als ouder kunt doen:

• Praat met je kind over de games die hij of zij speelt en wat je daar allemaal tegenkomt.
• Leg uit hoe in-game aankopen werken.
• Sla geen betaalinformatie op in games.

Kamervragen gesteld

Onze oproep heeft gehoor gevonden in de Tweede Kamer. Het kamerlid Nispen van de SP heeft kamervragen gesteld aan de minister voor Rechtsbescherming over het reguleren van het gebruik van lootboxes in videogames.