HDR

Wat is HDR?

Steeds meer tv's zijn geschikt voor HDR wat staat voor High Dynamic Range. Deze tv's kunnen overweg met beeldmateriaal waaraan HDR-informatie is toegevoegd.

Deze HDR-informatie geeft een groter contrast en kleurbereik van de beelden. Zo lijken beelden nog levensechter en indrukwekkender.

Hoe werkt HDR?

Met HDR wordt extra informatie toegevoegd aan het beeldmateriaal. Informatie over het contrast, de helderheid en de kleuren van het beeld.

Met HDR zie je lichte delen nog lichter en de donkere delen nog donkerder vergeleken met een televisie zonder HDR.

De camera’s die de filmindustrie gebruikt, kunnen veel meer opnemen dan tv's tot nu toe konden weergeven. Deze rijke informatie kan met HDR bewaard blijven tijdens de productie van het beeld. Zo zie je een rijker beeld op je televisie.

Kleurbereik

Met HDR wordt ook meer kleurinformatie opgenomen.

In de figuur geeft de buitenste driehoek aan welke kleuren er in HDR-beeldmateriaal gebruikt kunnen worden (rec.2020). De binnenste driehoek laat de standaard van dit moment zien (rec.709).

Verschillende namen HDR

Het vergelijken van HDR-functies van de verschillende tv-fabrikanten is lastig. Soms gebruiken ze eigen begrippen om aan te geven hoe hun tv's met HDR-beeldmateriaal overweg kunnen. 

Zo spreekt LG bijvoorbeeld over Cinema HDR, 4K Active HDR of gewoon Active HDR. Samsung gebruikt woorden als Quantum HDR 1500, Quantum HDR of alleen HDR.

Ultra HD Premium logo

Met het Ultra HD premium logo wordt duidelijker wat een televisie minimaal kan met het HDR-signaal. Niet heel veel tv's voeren dit logo. Want hiervoor worden stevige eisen gesteld aan de techniek van tv's. Ook is het de keus van de fabrikant zelf om dit logo wel of niet te gebruiken.

Dat het logo ontbreekt wil dus niet zeggen dat een tv niet geschikt is voor HDR. Vraag daarom altijd meer informatie over de tv.

HDR-protocollen

Er bestaan verschillende protocollen voor HDR. Vaak ondersteunen tv-fabrikanten meerdere van deze HDR-protocollen in hun HDR-tv's. Het verschilt wel vaak per merk om welke HDR-protocollen dat precies gaat.

Het HLG-protocol is speciaal ontwikkeld om HDR-informatie aan gewone televisie-uitzendingen toe te voegen. Bijvoorbeeld uitzendingen van NPO, RTL en SBS. Maar dit gebeurt nu nog niet. Het zal nog wel een aantal jaren duren voordat dit ook echt gedaan wordt.

HDR bij online-videodiensten

Films en series met HDR zien we vooral bij online-videodiensten. Deze diensten kunnen zich makkelijker aanpassen dan de traditionele tv-zenders.

• Op dit moment zijn er meerdere series en films met HDR bij Netflix. Je moet voor beeld in HDR wel het Premium abonnement hebben.
• Ook Amazon Prime biedt een aantal series aan in HDR-kwaliteit.
• YouTube geeft gebruikers ook de mogelijkheid om HDR-video’s te uploaden.

We verwachten dat er steeds meer HDR–beeldmateriaal gaat komen en dat ook andere online-videodiensten dit gaan aanbieden.

Los van een bepaald abonnement, hoef je verder eigenlijk niet echt iets te doen om beelden met HDR te kijken. Als er films en series van HDR-informatie zijn voorzien én je tv ondersteunt het gebruikte HDR-protocol, dan krijg je die film in HDR te zien. Je hoeft zelf niet iets aan te zetten op de tv. 

Blu-ray met HDR

Je kunt ook films op ultra hd blu-rayschijfjes kopen. Deze kunnen ook HDR-informatie bevatten. Voor het afspelen van deze discs heb je een nieuwe ultra hd blu-rayspeler nodig. Het aantal blue-rayspelers waaruit je kunt kiezen is nog beperkt. En je moet opnieuw geld willen besteden aan apparatuur en schijfjes. 

Veel films en video’s worden tegenwoordig in ultra hd (4K) of een nog hogere resolutie gemaakt. We verwachten wel dat het aanbod van titels in ultra hd met HDR de komende jaren behoorlijk zal groeien.

Beeldkwaliteit HDR op tv’s

HDR is dus bedoeld om de beeldkwaliteit nog verder te verbeteren. En in onze tv-test testen we ook of HDR dat inderdaad ook doet. Maar bij veel HDR-tv's voegt het lang niet altijd iets toe aan de beeldkwaliteit:

• Soms worden tv’s naar een speciale beeldinstelling gezet zodra de tv herkent dat er beeldmateriaal met HDR wordt afgespeeld. Die instelling is soms minder goed dan de best mogelijke instelling van de tv.
• Soms ‘vergist’ de HDR-functie zich en toont per ongeluk ook donkere delen wat lichter, zoals bij ondertiteling.
• Op sommige tv’s verbetert de ultra hd-beeldkwaliteit wel iets met de HDR-functie aan, maar is de 'winst' eigenlijk maar gering.

Lcd-tv

HDR is ook een lastige techniek voor lcd-led tv’s. Voor deze tv's is het moeilijk om verschillende hoeveelheden licht tegelijk naar verschillende plekken van het scherm te sturen. Dat is namelijk nodig voor hoger contrast.

Sommige duurdere lcd-tv's zijn daarom gebouwd met een techniek waarbij de led-achtergrondverlichting in groepen is verdeeld. Deze groepen kunnen een verschillend lichtniveau uitstralen waardoor je meer contrast ziet. Dit heet ook wel 'full array local dimming'.

Oled-tv

Bij oled-televisies speelt dit probleem minder, omdat bij dit type tv de helderheid van elke pixel apart geregeld kan worden. Daardoor kan HDR makkelijker een positief effect hebben op de beeldkwaliteit.