Medisch dossier inzien

Wat zijn je rechten?

Recht op inzage

Het recht op inzage in je medisch dossier is onder andere vastgelegd in artikel 456 van de Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst (Wgbo). Daarin staat: 'De hulpverlener verstrekt aan de patiënt desgevraagd inzage in en afschrift van de gegevens uit het dossier.' De zorgverlener moet de patiënt hierbij zo goed mogelijk begeleiden.

Wil je jouw dossier (gratis) inzien in de praktijk? Maak hiervoor dan een afspraak.  Je kunt telefonisch of schriftelijk een kopie van je medisch dossier opvragen.

Inzien, beheren en delen

Sinds 1 juli 2020 moet iedere Nederlander digitaal en gratis bij zijn medische gegevens kunnen. Dat kan bijvoorbeeld via een persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO). Een PGO is een website of app waar iedereen zijn eigen gezondheidsgegevens kan verzamelen. Maar ook beheren en delen.

Je kunt bijvoorbeeld je labuitslagen, foto’s of medicijngebruik zien van de huisarts, ziekenhuis of apotheek. Veel zorgverleners zijn nog niet klaar voor PGO’s. Daarom hebben zij een patiëntenportaal waar je je medische gegevens kunt bekijken.

Wijzigen en vernietigen

Je hebt ook het recht om (delen van) je medisch dossier te laten wijzigen als de informatie niet klopt. Of je dossier te laten vernietigen voordat de wettelijke bewaartermijn is verlopen. Sinds 1 januari 2020 geldt een wettelijke bewaartermijn van 20 jaar.

Eigen dossier per zorgaanbieder

Iedere zorgaanbieder (huisarts, apotheek, ziekenhuis) houdt een eigen dossier bij. Wil je weten wat een bepaalde zorgaanbieder in zijn dossier heeft staan? Vraag deze dan op bij die specifieke zorgaanbieder. Kijk op de website van je zorgaanbieder hoe je dit het beste kunt doen.

Weigering door arts

Alleen als een derde persoon schade kan ondervinden, mag een arts je inzage weigeren. In alle andere gevallen heb je altijd recht op inzage en een afschrift van je medisch dossier.

Wil je jouw dossier laten wijzigen of vernietigen? Een arts mag dit alleen weigeren als de informatie nodig is voor verdere behandeling of belangrijk is voor anderen. Denk aan een patiënt met een erfelijke ziekte.

Dwangmiddel

Als de arts onterecht niet meewerkt, wijs hem of haar dan op je rechten zoals die zijn vastgelegd in de Wgbo. Blijft de arts hardnekkig weigeren? Vraag dan eventueel een andere arts om te bemiddelen. Je kunt ook een klacht indienen tegen je zorgverlener. Als uiterste middel kun je naar de rechter stappen om inzage af te dwingen.

Medisch dossier onder AVG

Sinds 25 mei 2018 is de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) van kracht voor de hele Europese Unie. Deze wet regelt hoe bedrijven en organisaties jouw persoonsgegevens verwerken. Hij vervangt de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp).

De AVG versterkt privacyrechten. De wet zorgt voor meer verplichtingen voor organisaties bij het verwerken van persoonsgegevens.

Wat betekent de AVG voor de rechten rondom het medisch dossier?

Recht op inzage

Het recht op inzage in je medisch dossier verandert niet onder de AVG. Net als onder de Wbp heb je als patiënt recht op inzage in je medisch dossier. Op de persoonlijke werkaantekeningen van de zorgaanbieder na.

Alleen als de privacy van iemand anders dan de patiënt zelf door inzage wordt geschaad, mag de arts inzage weigeren. De arts moet dan wel aantonen dat de privacy van de ander in dit geval zwaarder weegt dan het belang van de patiënt.

Geen kosten

Nieuw onder de AVG is dat de zorgaanbieder voor een kopie van het medisch dossier in principe geen kosten meer mag rekenen. Alleen wanneer het verzoek van de patiënt 'ongegrond of buitensporig' is mag de zorgaanbieder een redelijke vergoeding vragen. Bijvoorbeeld bij meerdere verzoeken of extra kopieën. De zorgaanbieder mag het verzoek ook weigeren.

Persoonlijke werkaantekeningen van zorgaanbieders vallen buiten het inzagerecht van de patiënt.

Dataportabiliteit

Een nieuw recht onder de AVG is het recht op dataportabiliteit. Dit houdt in dat mensen het recht hebben om persoonsgegevens mee te nemen naar een andere (zorg)aanbieder. Voor het medisch dossier geldt dit gedeeltelijk. Persoonsgegevens die een patiënt zelf actief of bewust afgeeft, vallen onder het recht op dataportabiliteit.

Dit geldt ook voor gegevens die de patiënt indirect afgeeft door het gebruik van een dienst of apparaat. Denk aan gegevens via een pacemaker of bloeddrukmeter. Maar de conclusies, diagnoses, vermoedens of behandelplannen van een arts op basis van die gegevens weer niet.

Vergetelheid

Een ander nieuw recht onder de AVG is het recht op vergetelheid. Dit is het recht om vergeten te worden. De AVG biedt hierbij ruimte aan nationale wetgeving. Zodoende geldt het recht om vergeten te worden in principe niet voor medisch dossiers.

In Nederland geldt namelijk de Wet op de geneeskundige behandelovereenkomst (Wgbo). Een medisch dossier moet dan 20 jaar bewaard worden. Zoals gezegd mag je de zorgverlener wel vragen om je gegevens eerder te vernietigen. Hij moet hiernaar luisteren. Tenzij er (zoals eerder vermeld) regels gelden die bepalen dat de gegevens bewaard moeten worden.

Wat zit er in een medisch dossier?

Volgens artsenfederatie KNMG (Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst) hoort de volgende gezondheidsinformatie in elk geval in een medisch dossier:

• Informatie over de medische behandelingen.

• Belangrijke gegevens voor de continuïteit van zorg.

• Persoonsgegevens.

• Schriftelijke wilsverklaringen.

Nabestaanden

Een medisch dossier is van niemand, maar de arts is wel de beheerder. Nabestaanden hebben in principe geen recht op inzage in het dossier van een overledene. Het medisch beroepsgeheim geldt ook na de dood. Maar aan een nabestaande die een goede band met de overledene had, geeft de arts in de praktijk vaak toch toestemming. 

Medicijnen 

Naast receptmedicijnen moet ook het gebruik van zelfzorgmiddelen in het medisch dossier worden opgenomen. Dit zijn medicijnen die zonder recept te krijgen zijn. Artsen en apotheken horen hier regelmatig naar te vragen. Maar het is verstandig het medicijngebruik ook zelf door te geven. Dit is belangrijk, want een medicijn kan bijvoorbeeld minder goed werken als je daarnaast nog andere middelen slikt.

Lees ook:

• Informatie van de KNMG over het medisch dossier (beroepsgeheim).
• Medische gegevens delen: wat zijn je rechten?

Diensten van de Consumentenbond

Wij bieden verschillende juridische diensten aan voor hulp bij bijna alle consumentenproblemen. Bij klachten over het inzagerecht van een medisch dossier kan de benodigde hulp net anders zijn. Neem daarom contact op met onze juridisch experts voor advies.