Verkoudheid

Wat is verkoudheid?

Verkoudheid is een virusinfectie van het slijmvlies in de neus, keel en bijholten. Dit slijmvlies produceert altijd een beetje vocht en slijm om de ingeademde lucht vochtig en warm te maken en om stof en bacteriën uit de lucht te ‘filteren’.

Bij een verkoudheid zwelt het slijmvlies op en vormt het extra slijm, met als gevolg dat je de hele dag loopt te snuiten. Door de slijmvorming kun je ook moeite hebben met inademen door je neus. Slijmvorming in de luchtwegen en slijm dat vanuit de neus de luchtwegen inloopt, zorgen ervoor dat je moet hoesten. Tot slot heb je vaak hoofdpijn, keelpijn en soms oorpijn. Kinderen krijgen bij een verkoudheid soms ook koorts, volwassenen zelden.

Een verkoudheidsvirus wordt gemakkelijk overgedragen op plekken waar veel mensen dicht bij elkaar zijn, zoals cafés, openbaar vervoer en scholen. In de koudere periodes komt verkoudheid vaker voor omdat mensen dan vaker dicht bij elkaar binnen zitten.

Wat kun je eraan doen?

Gelukkig gaat een verkoudheid vaak binnen enkele dagen tot een week over. Verkoudheid is nauwelijks te bestrijden. De meeste virussen worden via contact door de lucht en via de handen overgedragen. Probeer besmetting zoveel mogelijk te voorkomen door regelmatig je handen te wassen met water en zeep en ruimtes goed te ventileren. En in het algemeen is het goed om te zorgen voor een goede weerstand door gezond te eten en voldoende te bewegen en te slapen.

Zijn er middelen die helpen?

Er zijn geen middelen die verkoudheid kunnen genezen. De bijkomende klachten als een verstopte neus, hoesten, keelpijn, koorts, hoofdpijn, oorpijn en spierpijn kun je soms wel verlichten.

• Pijn: paracetamol;
• Hoesten en/of keelpijn: een dropje, lepel honing of verzachtende hoestsiroop;
• Verstopte neus: neusspray met zoutoplossing of een slijmvliesslinkende stof, zoals xylometazoline of oxymetazoline;
• Koorts: vaak is het niet noodzakelijk de temperatuur te verlagen met geneesmiddelen. Maar soms heb je ook andere klachten, zoals hoofdpijn. De pijnstillers die daarvoor gebruikt worden, hebben als bijkomend effect dat ze de koorts verlagen. De eerste keus pijnstiller is paracetamol en dit is ook de eerste keus bij koorts.

Niet aan te raden

Er zijn allerlei speciale griep- en verkoudheidspreparaten zoals Antigrippine, Citrosan, Finimal en Hot Coldrex. Deze bevatten naast paracetamol andere stoffen, zoals acetylsalicylzuur, vitamine C en coffeïne. Deze middelen werken niet beter dan paracetamol, maar zijn wel duurder en hebben soms meer bijwerkingen.

Rode zonnehoed wordt in allerlei producten aanbevolen ter versterking van het immuunsysteem (‘de weerstand’), onder andere ter voorkoming van verkoudheid. Hoewel er onderzoeken zijn die gunstige effecten van rode zonnehoed aantonen, zijn er minstens evenveel onderzoeken die geen of zelfs negatieve effecten aantonen.

Er zijn tabletten met zink in de handel. Zink speelt een rol in het afweersysteem. Het nut bij verkoudheid is onduidelijk.

Van de stof kattenklauw is bij verkoudheid nooit een gunstig effect aangetoond, net als van de extracten van de Zuid-Afrikaanse geranium en Oscillococcinum, een sterk homeopathische verdunning van organen van wilde eenden.