Welke ingrediënten zitten er in zonnebrand?
Lauri ten Grotenhuis Expert zonnebrandBijgewerkt op:24 april 2023
Uv-filters
De hoofdbestanddelen van zonnebrandmiddelen zijn de filters die beschermen tegen uv A- en uv B-straling. Dit kunnen chemische (organische/synthetische) en fysische filters (anorganisch/minerale) zijn. In bijvoorbeeld dagcrème, foundation en lippenbalsem zitten ook uv-filters.
Synthetische of minerale filters?
Er zijn 2 typen filters:
Chemische/organische/synthetische filters
Deze absorberen de straling en zetten ze om in een minder schadelijke vorm. Ze zijn op basis van koolstofstructuren.
Fysische/anorganische/minerale filters
Deze absorberen en reflecteren straling. Dit gebeurt door metaaloxiden. Ze blijven liggen op de huid en veroorzaken een witte waas. Fysische filters absorberen 95% van de uv B-straling en 40% van de uv-A straling, de rest wordt gereflecteerd. Minerale filters zijn titaniumdioxide en zinkoxide. Deze worden vaker gebruikt in zonnebrandproducten voor de gevoelige huid en voor baby's en kinderen. Allergische reacties komen bij titaniumdioxide en zinkoxide veel minder voor dan bij synthetische filters.
Als ze in nano-vorm worden toegepast, kunnen ze wel in een transparante zonnebrand gebruikt zijn. Wel zijn ze verboden in nano-vorm in (zonnebrand)sprays, omdat je de druppels daarvan makkelijk inademt.
Combinaties van filters
Anti-zonnebrandmiddelen gebruiken meestal een combinatie van verschillende filters. Er lijkt een trend te zijn naar minerale filters.
De chemische filters hebben een half uur nodig om in te werken, met de minerale filters kun je in principe direct de zon in. Maar meestal weet je niet precies in welke verhoudingen de uv-filters in een product zitten. Wacht daarom altijd een half uur voordat je de zon in gaat.
Uv-filters bij een gevoelige huid
Synthetische en minerale filters moeten hun werk goed doen, maar het kan zijn dat je voor sommige filters gevoelig bent. Ze kunnen soms tot allergische reacties of irritatie leiden. Als je een gevoelige huid hebt, kan het zijn dat je reageert op stoffen als:
- Butyl methoxydibenzoylmethane
- Phenylbenzimidazole sulfonic acid
- Benzophenone-3 (ook wel oxybenzone)
- Octocrylene en
- Ethylhexyl methoxycinnamate
Meest voorkomende uv-filters
De filters die het meest in zonnebrandmiddelen van onze internationale test zitten zijn:
- Butyl methoxydibenzoylmethane
- Ethylhexyl salicylate
- Octocrylene
Butyl methoxydibenzoylmethane en octocrylene scharen wij in de rode categorie als het gaat om milieubelasting. Ethylhexyl salicylate doet het iets beter en valt nipt in de gele categorie.
Effecten uv-filters op je gezondheid
Over sommige uv-fiters zijn zorgen over de effecten op de gezondheid. Zonnebrandmiddelen met deze filters krijgen punten aftrek in onze test.
Ethylhexyl methoxycinnamate
Is een mogelijke hormoonverstoorder die in veel cosmetische producten voorkomt.
Benzophenone-3 (oxybenzone)
Hebben we toegevoegd in 2022. Er zijn zorgen over de mogelijk hormoonverstorende eigenschappen. De SCCS (Scientific Committee on Consumer Safety) vindt concentraties van 6% benzophenone niet langer veilig, maar maximaal 2,2%. Daarnaast wordt ook aangegeven dat er op dit moment niet voldoende informatie is om een definitieve conclusie te trekken.
Octocryleen
Vanaf 2022 krijgen producten met octocryleen puntenaftrek. Er waren al langer signalen over huidirritaties. Vooral kinderen en degenen die gevoelig zijn voor ketoprofen kunnen een allergische reactie krijgen van octocryleen.
Meer recent zijn er ook andere zorgen. De SCCS (Scientific Committee on Consumer Safety) vindt het ingrediënt veilig tot concentraties van 10%. Maar is er discussie over de omzetting van octocrylene in benzophenone en het vrijkomen van benzophenone. Benzophenone is een potentiele hormoonverstoorder.
Milieu
Naast de mogelijke effecten mensen kunnen uv-filters ook een nadelig effect hebben op het milieu: Lees meer over de milieubelasting van uv-filters.
Allergenen in zonnebrand
In vrijwel alle zonnebrandproducten voor volwassenen zaten parfums of een geurstoffen. Juist de geur van zonnebrand spreekt velen van ons aan: het roept direct het zomergevoel op. Maar bij sommigen kan het een (huid)allergische reactie oproepen. Naast parfums kunnen ook andere ingrediënten voor allergische huidreacties zorgen. Stoffen die zo'n reactie oproepen heten allergenen.
Ongeveer een kwart van de mensen die meedeed aan onze enquête in 2021 wil bepaalde allergenen vermijden.
Meest genoemd zijn benzyl alcohol en benzyl benzoate. Benzyl alcohol is een veel gebruikte stof, het staat op nummer 3 van de allergenen die we aantroffen. Benzyl benzoate komen we een stuk minder tegen. Van de 26 meest bekende allergenen zit in zonnebrand het meest:
- Linalool
- Limonene
- Benzyl alcohol
- Citronellol
- Benzyl salicylate
- Geraniol
Kinderen kunnen het beste zonnebrandmiddel zonder parfum gebruiken.
Overige ingrediënten
Andere ingrediënten die je tegenkomt op de verpakking van veel zonnebrandmiddelen zijn:
- Pigmenten
- Conserveermiddelen
- Stabilisatoren
- Oliën
- Verdikkingsmiddelen
- Emulgatoren