Mayonaise

Update november 2018: Dit is een test uit 2017. De samenstelling van de geteste voedingsmiddelen kan inmiddels gewijzigd zijn.

De test

Een smaakpanel van 41 mayonaiseliefhebbers proefde 18 mayonaises. Ook onderzochten we de voedingswaarde en keken we welke eieren er gebruikt zijn, bijvoorbeeld biologisch of scharrel.

De lekkerste

Een niet al te zure en een beetje zoete mayonaise blijkt het meest in trek. De zure mayonaises vallen totaal niet in de smaak en eindigen onderaan. Remia mayonaise is de lekkerste. ’Een mooie balans tussen zoet en zuur en een aantrekkelijke kleur’, vindt een van de proevers.

Welke mayonaise naast een goede smaak ook een nog eens een gunstige samenstelling heeft en zich de beste uit de test mag noemen is te lezen in de Consumentengids van maart 2017 (pdf).

Mayonaise ontleed

Mayonaise is in de basis een mix van plantaardige olie, eidooiers, mosterd en citroensap of azijn. Tussen de potten in de supermarkt vinden we desondanks variatie; de soort en hoeveelheid olie, de toevoeging van zout, suiker en hulpstoffen als verdikkingsmiddel.

Een saus mag pas mayonaise heten als hij minimaal 70% vet en 5% eigeel bevat. Dat vet komt voornamelijk van plantaardige olie en een beetje van het eigeel. Veel merken voegen niet meer olie toe dan strikt noodzakelijk.

Soorten mayonaise

Alle sauzen die minder dan 70% vet of 5% eigeel bevatten, mogen geen mayonaise heten. Fantasienamen zoals mayo mogen wel. Hoe minder vet een mayo bevat, hoe meer water, suiker en andere toevoegingen zoals een verdikkingsmiddel erin zitten. De volgende soorten zijn te onderscheiden:

• Mayonaise: bevat minimaal 70% vet en 5% eigeel.

• Belgische mayonaise: tot voor kort mocht mayonaise pas ‘Belgisch’ heten bij minimaal 80% vet en 7,5% eigeel. Tegenwoordig geldt voor Belgische mayonaise hetzelfde als voor ‘normale’ mayonaise.

• Olijfmayonaise: mayonaise met voor de smaak een deel olijfolie (soms slechts 5%), maar dat maakt hem niet gezonder.

• Halvanaise: met zo’n 35% tot 40% vet ongeveer half zo vet als mayonaise.

• Fritessaus: bevat nog wat minder vet dan halvanaise, meestal zo’n 25%.

• Yoghurt mayo: qua vetgehalte vergelijkbaar met fritessaus, en bevat zo’n 15% yoghurt.

Gezonder dan je denkt

Het vet van mayonaise, minimaal 70%, komt grotendeels uit plantaardige olie en bestaat voornamelijk uit de gezonde, onverzadigde soort, die gunstig is voor je cholesterol. In de geteste mayonaises zit overwegend raapzaad- en koolzaadolie. Die bevat zelfs nog iets meer onverzadigd vet dan de zonnebloemolie die we ook een paar keer aantroffen.

Mayonaise is door al dat vet wel erg calorierijk en bevat (afhankelijk van het vetgehalte) tussen de 90 en 110 kcal per lepel. Doe je niet aan de lijn dan is daar niet zo veel mis mee.

Vet is een essentieel onderdeel van onze voeding. Voor onze dagelijkse energie-inname mag 20 tot 40% uit vet bestaan. Lees meer over de nieuwe richtlijnen Goede Voeding van de Gezondheidsraad.

Gefopt

Is minimaal 70% vet noodzakelijk voor een lekkere mayonaise of kan minder vet even smakelijk zijn? We lieten onze proefpersonen onaangekondigd van 3 merken ook minder vette varianten proeven:

• Remia halfvolle mayo (35% vet)
• Calvé licht en romig (27% vet)
• Gouda’s Glorie fritessaus (26% vet).

Je zou verwachten dat ruim de helft minder vet direct opgemerkt wordt. Niets blijkt minder waar. Zelfs het ‘romige mondgevoel’ vinden de proevers niet anders dan bij mayonaise. De fritessaus van Gouda’s Glorie wordt zelfs lekkerder gevonden dan de mayonaise van hetzelfde merk. Fabrikanten slagen er blijkbaar goed in een product met aanzienlijk minder vet toch een romige smaak te geven.

Minpunt

Een minpunt is dat aan alle mayonaises uit deze test wat suiker en zout is toegevoegd. Gemiddeld bevat mayonaise 1% zout en 2,5% suiker. In de mayonaise van Jumbo zit met ruim 4% de meeste suiker, in de Hellmann’s met 1,4% het meeste zout. Van Wijngaarden voegt het minste zout (0,6%) en suiker (0,8%) toe.

Lees ook:

• Test hummus