Consumentenbond en Stichting Bescherming Privacybelangen binden strijd aan met Google wegens massale privacyschendingen

Google volgt het gedrag van consumenten constant door de manier waarop het persoonlijke gegevens van gebruikers verzamelt, verwerkt en gebruikt om daarmee geld te verdienen, zonder hun toestemming. Dit is in strijd met de Nederlandse en Europese wet. Als Google de privacy rechten van consumenten blijft schenden, dan stapt Stichting Bescherming Privacybelangen in samenwerking met de Consumentenbond naar de rechter. Zij eisen dat Google zijn praktijken structureel verandert en daarnaast financiële compensatie biedt aan alle Nederlandse gebruikers van Google.

Illegaal 

Google is het meest dominante databedrijf ter wereld. Het verzamelt en verwerkt enorme hoeveelheden persoonsgegevens via zijn overal aanwezige producten en diensten, zoals Google Search, Google Chrome, Gmail, YouTube, Google Maps en Androidtelefoons. Daarbij gaat het onder andere om gegevens over locatie en online activiteiten, zelfs wanneer gebruikers de instellingen zodanig hebben aangepast dat daaruit blijkt dat zij deze informatie niet willen delen. Google verzamelt gegevens op een manier waarbij echte toestemming van gebruikers onmogelijk is. Daarnaast gebruikt Google zogenoemde ‘dark patterns’: ontwerptechnieken waarmee Google gebruikers manipuleert tot acties die een negatief effect hebben op hun privacy, zoals het onbewust toegang geven tot bepaalde persoonsgegevens. Google voegt de verzamelde gegevens samen en maakt daarmee diepgaande profielen van de levens van consumenten, en creëert hiermee producten en diensten die het verkoopt aan andere partijen. Ook geeft Google persoonsgegevens in strijd met de AVG door aan landen buiten Europa, waardoor Nederlandse consumenten worden blootgesteld aan het risico van surveillance door buitenlandse overheden. Deze praktijken schenden het fundamentele recht op privacy en zijn in strijd met de Nederlandse en Europese privacy- en consumentenwetgeving. 

Ongekend 

Ada van der Veer, voorzitter Stichting Bescherming Privacybelangen: ’Google overtreedt de privacywet op ongekende schaal. De praktijken van Google komen neer op illegale surveillance en illegale commerciële exploitatie van persoonsgegevens. De impact hiervan op het persoonlijke leven van elke gebruiker, nu en in de toekomst, is onbekend. Google weet wat je doet, waar je bent, wat je misschien wil gaan doen en waar je over nadenkt. Het legt dit allemaal vast en verdient daarmee ontzettend veel geld. En dat doet het stiekem, want zelfs voor consumenten die zich erin verdiepen is absoluut niet duidelijk welke informatie het bedrijf verzamelt en wat er daarna mee gebeurt. Ook brak Google zijn eigen beloftes. Zo claimde Google dat gebruikers via de instellingen van de ”locatiegeschiedenis” het verzamelen van locatiegegevens zouden kunnen stopzetten. In werkelijkheid stopte Google helemaal niet met het volgen van zijn gebruikers.’

Verrijkt

Sandra Molenaar, directeur Consumentenbond: ‘Google buit zijn gebruikers uit, en maakt daarmee enorme winsten. In 2022 alleen al bedroeg de omzet van Google uit advertentie-inkomsten ongeveer 224 miljard dollar. Google heeft zich jarenlang verrijkt ten koste van de privacy van consumenten. Dat moet onmiddellijk stoppen. En, zoals voortvloeit uit de wet, moeten consumenten hiervoor financieel gecompenseerd worden. Dat is de enige manier om dit soort bedrijven duidelijk te maken dat zij zich aan de regels moeten houden. De Consumentenbond strijdt al jaren tegen Google’s inbreuken op de privacy en dat blijven we doen.’

Schadevergoeding

Stichting Bescherming Privacybelangen en de Consumentenbond eisen van Google dat het zijn praktijken fundamenteel aanpast en daarnaast een schadevergoeding betaalt aan alle huidige en voormalige gebruikers van Google die vanaf 1 maart 2012 op enig moment producten of diensten van Google hebben gebruikt en in Nederland woonden. Consumenten die in aanmerking willen komen voor een schadevergoeding kunnen zich aanmelden. Het is daarbij niet verplicht om lid te zijn van de Consumentenbond. Molenaar: ‘De overtredingen zijn op zichzelf al ernstig, maar de schaal waarop ze plaatsvonden en nog steeds plaatsvinden, maakt ze nog erger. Vrijwel iedereen in Nederland wordt erdoor geraakt. Het is ook belangrijk dat veel mensen zich aanmelden. We moeten met elkaar een vuist maken en laten zien dat we dit soort misdragingen niet langer pikken.’

Samenwerking

Stichting Bescherming Privacybelangen en de Consumentenbond ondernemen samen actie tegen Google. Stichting Bescherming Privacybelangen is een Nederlandse stichting die opkomt voor de privacy van Nederlandse gebruikers van producten en diensten van Google. Het bestuur en de raad van toezicht van de Stichting bestaan uit voorvechters en experts op het gebied van privacybescherming en collectieve acties van maatschappelijk belang. De Stichting wordt juridisch bijgestaan door de advocatenkantoren Lemstra Van der Korst en Pels Rijcken. De actie wordt ondersteund door financier Lieff Cabraser Heimann & Bernstein LLP. Consumentenbond Claimservice verwerkt de aanmeldingen. Meer informatie over de Stichting en de voorgenomen collectieve actie is te vinden op de websites van de Stichting Bescherming Privacybelangen en de Consumentenbond.

Derde bedrijf

Google is het derde techbedrijf waartegen de Consumentenbond een actie is gestart om de privacy rechten van consumenten te verdedigen, dit keer door structurele veranderingen en schadevergoeding te eisen. Dat doet zij samen met andere stichtingen ook al tegen Facebook en TikTok. Op 15 maart 2023 heeft de Rechtbank Amsterdam een baanbrekend vonnis gewezen in de procedure tegen Facebook en schept daarmee een krachtig precedent voor handhaving van de privacy rechten van Nederlandse inwoners. De rechtbank oordeelde dat Facebook jarenlang de privacy van consumenten heeft geschonden en zich schuldig heeft gemaakt aan oneerlijke handelspraktijken.