Wat is de juiste koelkasttemperatuur?

Ideale temperatuur

Voor goed gekoelde producten is de beste temperatuur in het koeldeel 4 °C. Eten en drinken blijven bij deze temperatuur langer goed en ziekmakende bacteriën groeien nauwelijks. Voor de vriezer is -18 °C de beste temperatuur. Dan blijven de voedingsstoffen in de ingevroren producten langer goed. Kouder kan ook, maar dat vraagt meer energie. Met -18 °C zit je goed.

Hoe je deze temperaturen kunt instellen, verschilt per koelkast. Bij de ene koelkast staat het in graden Celsius (°C), bij de andere staan er cijfers van bijvoorbeeld 1 t/m 5 bij de thermostaat. En soms gebruikt een koelkast een symbooltje dat een stijging of daling betekent. 

In de handleiding van je koelkast staat welke stand bij welke temperatuur hoort. Zo kun je zelf het best de temperatuur instellen. Ben je de handleiding van je koelkast kwijt? Deze zijn meestal ook online te vinden. Googel daarvoor op het merk en typenummer van de koelkast samen met het woord 'handleiding'.

Temperatuur controleren

Met een koelkastthermometer controleer je of de temperatuur in de koelkast ook echt is zoals je het hebt ingesteld. De temperatuur in koelkasten met een traditionele compressor kan behoorlijk schommelen. Soms moet je je koelkast dus misschien kouder instellen. In een koelkast met een invertermotor heb je hier geen last van. Hier staat de motor altijd aan. 

Een koelkast met een traditionele compressor koelt in een cyclus. Dat betekent dat de motor aanslaat als de temperatuur te hoog wordt. Is de lucht op de ingestelde temperatuur, dan slaat de motor weer af. Aan het begin van zo'n koelcyclus kan de temperatuur in de koelkast een paar graden hoger zijn dan de temperatuur zoals je het hebt ingesteld. 

Tip: de temperatuur van de producten in de koelkast blijft veel meer gelijk. Voor een betrouwbare meting kun je de thermometer daarom het beste in een glas water laten staan.

Wat moet waar?

In een koelkast waarin de lucht niet circuleert of ronddraait, is de temperatuur niet overal gelijk. Waar het precies het warmst en het koudst is, hangt vooral af van de plek van de vriezer. In de meeste koelkasten zit de vriezer onder het koeldeel. Dan is de temperatuurverdeling zoals op de afbeelding.

• Zone 1 is het minst koud. Daar kan het zo'n 3°C tot 4°C warmer zijn dan de ingestelde temperatuur. Dit is de juiste plaats voor producten in pot, dranken, gebak, kaas, boter en eieren.
   
• Zone 2 is het koudste deel van de koelkast en de beste plek voor de bederfelijkste waren of producten die bacteriegevoelig zijn. Bijvoorbeeld vers vlees en vis, kliekjes, gesneden verse groenten en fruit. En zuivelproducten van rauwe melk.
   
• Zone 3 is de groentelade. Daar bewaar je verse, ongesneden groenten en fruit. Exotische fruitsoorten, zoals bananen en avocado's, kun je beter buiten de koelkast bewaren.
   

Ziekmakende bacteriën

In de kou van een koelkast vermenigvuldigen de meeste bacteriën en schimmels zich minder snel dan buiten de koelkast. Maar niet alle bacteriën hebben evenveel last van de kou.

Salmonella

Neem de darmbacterie salmonella. Deze kan aanwezig zijn in kip, varkensvlees en eieren. De bacterie groeit het snelst bij een temperatuur van 37°C, maar gaat alleen dood bij verhitting. Kou vertraagt de groei alleen. Bij een temperatuur van rond de 4°C groeit salmonella niet meer.

Listeria

De listeriabacterie is een darmbacterie die bij zwangere vrouwen kan leiden tot een miskraam of doodgeboren kind. Maar deze bacterie kan ook de oorzaak zijn van ernstige aandoeningen zoals hersen(vlies)ontsteking, bloedvergiftiging en longontsteking. Listeria komt regelmatig voor in rauwe melk en rauwmelkse zuivelproducten. Ook de listeriabacterie gaat alleen dood bij verhitting. Bij lage temperaturen neemt de activiteit af.