Consumentenbond luidt noodklok om illegale datahandel

Forbrukerrådet onderzocht de datastromen van 10 populaire, gratis apps. Daaronder bekende datingapps als Tinder en Grindr en 2 ovulatie-apps. Alle apps verzamelen gebruikersgegevens en spelen deze door aan meer dan 135 (commerciële) partijen. Dat doen ze zonder dat ze de gebruikers hier (goed) over informeren of zonder hen om toestemming vragen.

Ook hebben gebruikers geen mogelijkheid het delen van gegevens uit te zetten. Op Androidtoestellen delen sommige apps – waaronder Grindr – zelfs data van gebruikers als die in de privacy-instellingen van hun telefoon hebben aangegeven dat ze reclame-tracking niet toestaan. 

Gevoelige gegevens

De make-upapp Perfect365 spant qua aantallen de kroon. De app verkoopt gegevens aan maar liefst 72 bedrijven.

En bij sommige apps gaat het delen van informatie wel heel ver. Datingapp OKCupid verzamelt een combinatie van zeer persoonlijke informatie, zoals leeftijd, geslacht, locatie, geaardheid en drugsgebruik en deelt deze met datahandelaren. Die handelaren verkopen de data op hun beurt ook weer door.

Politiek ingrijpen nodig

De Consumentenbond heeft de Autoriteit Persoonsgegevens geïnformeerd over het rapport en dringend verzocht het fenomeen te onderzoeken. Daarnaast stuurde de Consumentenbond een brief naar de Tweede Kamer.

Sandra Molenaar, directeur Consumentenbond: ‘Politiek ingrijpen is hard nodig. Het Noorse onderzoek toont aan dat consumenten de controle over hun data steeds meer kwijtraken. Door deze illegale datahandel kunnen bedrijven advertenties specifiek richten op bijvoorbeeld een 26-jarige homoseksuele, single vrouw in Amsterdam die wel eens recreatief drugs gebruikt.

Dat is al krankzinnig. Maar die data kunnen ook nog eens in verkeerde handen terecht komen en dan bestaat het risico op bijvoorbeeld discriminatie of manipulatie. En consumenten kunnen niets doen om dit te voorkomen. Dit moet écht anders.

Het probleem van illegale datastromen moet in de kern aangepakt worden. En dat is aan de politiek. Dit onderwerp moet internationaal meer prioriteit krijgen.’ 

Klacht

Forbrukerrådet heeft bij de Noorse toezichthouder klachten ingediend tegen Grindr en 5 advertentienetwerken (Twitter’s MoPub, AT&T’s AppNexus, OpenX, AdColony en Smaato).

Ook andere consumentenorganisaties in Europa en in Amerika, Rusland en Nieuw Zeeland, hebben de zaak aanhangig gemaakt bij hun nationale toezichthouders en regeringen. En de wereldwijde en Europese koepelorganisaties Consumers International en BEUC, kaarten de kwestie op internationaal niveau aan. 

Lees meer:

• Over de campagne tegen illegale datahandel;
• Samenvatting van het onderzoek;
• Het rapport op de site van Forbrukerrådet (Engels, pdf).