Welke soorten matrassen zijn er?

Combinatie materialen

Er zijn niet veel matrassen met 1 vulling.  De meeste matras zijn gevuld met een combinatie van de materialen die je op deze pagina leest. De eigenschappen van de ene soort vulling kan die van de andere soort beïnvloeden. Combineer je bijvoorbeeld een slecht ventilerende laag met een goed ventilerende laag, dan zal het hele matras waarschijnlijk slecht ventileren.

Laat je dus niet afleiden door reclamepraatjes over de geweldige eigenschappen van 1 enkel onderdeel van de vulling. Maar kijk in onze test naar de combinatie van de gebruikte materialen en naar de werking van deze combinaties.  

Zones in matrassen

De meeste matrassen hebben meerdere lagen van verschillende materialen. Die lagen zijn dus in de hoogte gestapeld. Maar het kan ook zijn dat een matras in de lengte verschilt. Dat is een matras verdeeld in zones. 

Een zone is een deel van het matras dat afwijkt van de rest. Het doel is om op sommige plekken betere ondersteuning te bieden door andere materialen te gebruiken. Denk bijvoorbeeld aan een minder stevig deel onder de heupen of schouders. Zones worden door fabrikanten vaak comfortzones genoemd, maar de term 'ondersteuningszones' zou eigenlijk beter zijn.

Heb je wat aan een zone?

Of je wat hebt aan zones hangt vooral af van je slaaphouding. En soms wordt er van de zoneverdeling wel heel veel gemaakt. Bij simpele matrassen met alleen maar schuim is een 'zone' niet meer dan een klein strookje van een iets steviger schuim. En de normale stukken worden ook meegerekend. Zo wordt een matras met 3 afwijkende strookjes schuim ineens een '7-zonematras'.

Pocketvering-matras

Pocketveren zijn metalen springveren die elk zijn verpakt in een zakje van textiel. De zakjes zitten aan elkaar vast, maar de veren zelf niet. Dat zorgt er voor dat een pocketvering-matras minder meebeweegt dan matrassen met andere metalen vering, zoals Bonnellvering.

Een pocketvering-matras bestaat uit tientallen of zelfs honderden pocketveren. Soms zelfs meerdere lagen op elkaar. Pocketveringmatrassen hebben vaak zones. Die worden gemaakt door op sommige plaatsen veren van dikkere staaldraad met meer windingen te gebruiken.

Bekijk alle matrassen met pocketvering. 

Koudschuim-matras

Koudschuim, ook bekend als High Resilience-schuim of HR-schuim, is een van de meest gebruikte schuimsoorten in matrassen. In de meeste matrassen zit ten minste 1 laag koudschuim.

Koudschuim is een polyurethaan (PU) schuim met een hoge dichtheid en soortelijk gewicht. Vaak wordt het soortelijk gewicht bij het schuim vermeld met de letters SG. Hoe hoger de waarde, hoe hoger de dichtheid en hoe steviger het schuim.

De naam van het materiaal heeft trouwens niet te maken met hoe koud of warm het schuim aanvoelt. Het gaat om de manier waarop het schuim wordt geproduceerd.

Traagschuim-matras

Traagschuim is ook bekend als memory foam, geheugenschuim, visco-elastisch schuim of Nasa-schuim (het is ooit uitgevonden door ruimtevaartorganisatie NASA).

Traagschuim is een speciaal PU-schuim dat er lang over doet om zijn vorm terug te krijgen nadat je het indrukt. Het schuim kan zich perfect aanpassen aan de vorm van je lichaam, waardoor je in traagschuim-matras nauwelijks drukpunten voelt.

Matrassen voor mensen met rugklachten zijn vaak gemaakt van traagschuim. In andere matrassen wordt traagschuim vaak gebruikt als comfortlaag. Dat is de bovenste laag van een matras die moet zorgen voor ligcomfort, en niet voor ondersteuning.

Je houdt er van of niet

Traagschuim heeft voor- en tegenstanders. Sommigen vinden zo'n laag waar je in weg zakt heerlijk. Maar niet iedereen vindt het vertraagde gevoel prettig. Probeer een matras met veel traagschuim dus eerst in de winkel uit voordat je hem koopt. 

Traagschuim kan heel hard worden in een koude omgeving. En traagschuim is naar verhouding een dure matrasvulling. 

Bekijk alle matrassen met traagschuim

PU-schuim

Koudschuim en traagschuim zijn allebei speciale soorten PU-schuim of polyurethaanschuim. Soms vind je bij de beschrijving van een matraskern alleen de term 'schuim'. Dat slaat dan vrijwel altijd op 'normaal' PU-schuim.

Normaal PU-schuim verschilt van koudschuim door de lagere dichtheid en lagere veerkracht. Ook heeft het geen traagschuimeffect. Het is dan ook logisch dat normaal PU-schuim goedkoper is dan de 2 speciale soorten.

Polyetherschuim of PE-schuim

Polyether- of PE-schuim wordt in matrassen voor volwassenen alleen nog gebruikt in de goedkoopste versies. De kwaliteit van PE-schuim is niet slecht, maar het voelt minder comfortabel en soepel dan andere schuimsoorten, waardoor PE-schuim minder populair is.

Comfortschuim

Sommige fabrikanten geven aan dat hun matrassen gevuld zijn met 'comfortschuim'. Dat kan van alles betekenen. Soms gaat het om het koudschuim, maar vaker om gewoon PU-schuim of zelfs PE-schuim. Meestal wordt er met comfortschuim een goedkopere schuimsoort bedoeld. Wij gebruiken deze term niet als we een matras beschrijven.

Latex

Latexschuim kun je bij matrassen op 2 manieren tegenkomen:

• Als een dikke, enkele laag. Vaak staat er dan '100% latex' bij. Dit soort matrassen worden vaak verkocht als 'natuurlijke' matrassen.
• In de comfortlaag van matrassen of in de topmatras van boxsprings. Latexschuim is dan een alternatief voor traagschuim.

Latex is erg soepel en voelt comfortabel. Het is in verhouding duur, dus je vindt het niet vaak in goedkope matrassen.

Natuur- of synthetisch rubber

Latexvulling kan zijn gemaakt van natuurrubber of van synthetische latex. Of een combinatie van beide. De vuistregel is dat matrassen die helemaal bestaan uit latexschuim vaak gemaakt zijn met natuurlijk latex. En dat latexschuim in toppers en comfortlagen vaak synthetisch is. Als er niet bij staat dat het latex natuurlijk is, ga er dan van uit dat er synthetisch latex is gebruikt.

De milieubelasting van natuurlijk latex is veel lager. Maar let wel op: in 'natuurlijke' matrassen worden ook vaak materialen gebruikt die niet per se duurzaam zijn, zoals wol. 

Ventilatie

Latex staat bekend als een slecht ventilerend materiaal. Vaak wordt er ook gezegd dat je het met een latexmatras snel (te) warm hebt in bed. Maar dat blijkt niet altijd uit onze tests. We testten latexmatrassen die heel koel zijn of juist heel warm. En sommige matrassen zonder latexschuim zijn warmer dan latexmatrassen.

Bekijk alle matrassen met latex in de vulling.

Gel

Gel wordt op verschillende manieren verwerkt in matrasvullingen. De gellaag kan bestaan uit een schuimlaag met hele kleine geldeeltjes verspreid door het schuim. Er is een variant waarin de gel wordt verwerkt in een massieve laag. Je komt ook namen tegen als 'geltex' en 'techno-gel'. 

Het is niet altijd even duidelijk wat de toevoeging van 'gel' precies inhoudt. Je moet er dan ook niet veel van verwachten. Wij testten verschillende matrassen waarin gel of gelcomponenten zijn verwerkt. Bij geen van deze matrassen vonden we eigenschappen die duidelijk te maken hadden met de gel. 

Bonnellvering

Bonnellveren zijn metalen veren die met elkaar zijn verbonden. Hierdoor is de hele vering dus eigenlijk 1 grote metalen constructie. Bonnellveringmatrassen zijn slecht in zones te verdelen. En ze bewegen lang na als je je omdraait.

Door deze eigenschappen zijn ze in Nederland tegenwoordig niet meer populair. Pocketveren zijn eigenlijk in alle opzichten beter dan Bonnellveren. Het enige echte voordeel is de prijs. Deze vering wordt daarom nog wel gebruikt in de onderstellen van goedkopere boxsprings. Ook hele goedkope boxspringmatrassen hebben nog Bonnellvering. Matrassen met Bonnellvering zie je nauwelijks meer.

Waterbed

Een waterbed vormt zich perfect naar de lichaamsvormen. De temperatuur kun je naar eigen voorkeur instellen. Ook heb je minder last van stof, bacteriën en huisstofmijt in een waterbed.

Maar een waterbed ventileert niet, kost (veel) stroom en heeft veel onderhoud nodig. Daarnaast heb je met een waterbed een groter risico op bijvoorbeeld lekkage en kapotte verwarmingselementen.

Warme of koele matrassen

Soms wordt een matras aangeprezen als extra koel. Hoe warm of koud een matras is, hangt af van hoe goed een matras de warmte afvoert (ventileert) of juist vasthoudt (isoleert). Dit heeft onder meer te maken met de dikte van een matras en de gebruikte materialen.

Isolatiewaarde

Soms wordt van bepaalde materialen gezegd dat ze extra warm of koud zijn. Van latexschuim wordt bijvoorbeeld vaak gezegd dat het zorgt voor een warm bed. We bepalen de isolatiewaarde van elk matras dat we testen. Maar we vinden niet altijd een sterk verband tussen het materiaal en de mate van isolatie. Er zijn ook latexmatrassen die erg koel zijn. Matrassen met een toplaag van polyestergaas ventileren vaak wel heel goed en zijn dus ook koel. 

We geven geen oordeel over de isolatiewaarde, omdat de voorkeur voor een warm of koel matras erg persoonlijk is. Wel delen we matrassen in als warm of juist koel. We sluiten warme matrassen uit als je het snel warm hebt en koele matrassen als je het snel koud hebt. Helaas zijn er maar weinig écht koele matrassen.

• Bekijk matrassen voor als je het snel koud hebt in bed
• Bekijk matrassen voor als je het snel warm hebt in bed

Niet alleen het matras

Als het gaat om warmte is ook je dekbed heel belangrijk. Het ene dekbed houdt warmte en/of vocht veel beter vast dan het andere. Als je het heel warm hebt in bed kun je ook kiezen voor een nieuw dekbed. Ook door de matrasbedekking (molton, hoeslaken, matrasbescherming) kan het te warm worden in bed. 

Als je het juist vaak koud in bed hebt, kun je juist kiezen voor meer laagjes. Maar let wel op: goede warmteisolatie gaat vaak gepaard met een slechte vochtdoorlatendheid. Hierdoor wordt een warmer bed ook snel een zweteriger bed. 

Extra koel

Soms betekent 'extra koel' bij een matras nog iets anders. In de hoes, en dus niet in het matras zelf, is dan een zogenaamd faseovergangsmateriaal of PCM verwerkt. Dit soort materialen kunnen warmte opnemen, waardoor ze koeler aanvoelen. Dat effect is niet blijvend. Je merkt het alleen als je er op gaat liggen of als je je omdraait. Als je een tijdje ligt, heeft het geen invloed meer. 

Watergekoelde matrassen

Een relatief nieuwe ontwikkeling zijn 'slimme' matrassen die je vaak met een app kunt besturen. Een van de belangrijkste verkoopargumenten van dit soort producten is dat je de temperatuur in bed kunt regelen. Dat werkt dan doordat koud of warm water wordt rondgepompt, waardoor het bed wordt opgewarmd of juist gekoeld. Een beetje zoals vloerverwarming maar dan in bed. Er zijn matrassen met deze optie, maar ook ook topmatrassen of hoezen die je kunt gebruiken in combinatie met je bestaande matras, We hebben dit soort producten nog nooit getest.